Ik kom er ook vandaan en ook mijn vader, mijn grootvader en mijn overgrootvader. Maar mijn kinderen -wanneer ik ze zou hebben- niet. Nee, zij weten het wel. Waar gaat dit allemaal om? Het gaat om apparaten. Mijn voorouders en ook ikzelf stammen uit de tijd dat een knop op een apparaat slechts één functie had, ofwel “Single Function Key”.
Een radio had voor elke golflengte een aparte knop; aparte regelaars voor geluid en afstemming en je kon vaak al aan de buitenkant zien op welke stand de knoppen stonden. Maar nu. van videorecorder tot MD-speler, van een telefoon tot een computer hebben alle knoppen minstens tig functies. Door te drukken, ook wel ‘enteren’ genaamd, schiet je van menu tot menu dat is af te lezen op een minischermpje, en door te draaien schieten alle opties voorbij. Binnen no-time ben je de gehele navigatie van het betreffende apparaat kwijt en begin je al angstvallig naar een “Reset”-knop te zoeken. Deze blijkt ook ergens in het menu te zitten, maar waar? Hoe ouder je bent hoe langer je hebt doorgebracht in het Single-Function-Key-tijdperk, dus hoe meer moeite je hebt met die nieuwe apparaten. Vaak ook de reden dat ouderen afhaken bij de nieuwe techniek. Ook ik vertoon af en toe van deze trekjes. Ik gebruik mijn videorecorder zelden en telkens wanneer ik weer eens besluit iets op te nemen moet ik er de handleiding bij pakken. Dat geldt ook voor mijn MD-speler, GSM-telefoon (waarvan de handleiding drie x zo dik is als het apparaat) en vooral mijn autoradio. Alsof ik tijdens het autorijden de tijd heb om uit te zoeken hoe ik dat irritante deprimerende filemeldinggedoe van de RDS-decoder moet killen. Nee, ook hier komt op een stil moment aan de kant van de weg het boekje boven water. Na een kwartiertje sluit ik weer aan in de file en ben ik de vervelende meldingen kwijt. Ik moest een knop ingedrukt houden en met een andere vinger via een andere knop opties kiezen. Dat doe je dus niet zomaar al rijdend in de ochtendspits. Het hergebruiken van knoppen is om een aantal redenen. Veelal zijn er zoveel functiemogelijkheden, dat het apparaat niet meer overzichtelijk zou zijn wanneer er voor al die zaken een apart knopje zou zijn. Bovendien is er gewoon geen plaats genoeg, is het kwetsbaar en kost het veel te veel geld om het apparaat een beetje degelijk te construeren. We zullen er dus wel aan moeten wennen dat dit hoe langer hoe meer zal voorkomen, al is het gebruik absoluut niet intuïtief. Alle apparaatbedieningen zullen ooit geïntegreerd worden op één afstandsbediening met een mini-display en één knop, waarmee ik de temperatuur kan regelen, de zenders op mijn tv, welke film ik wil opnemen, een afspraak kan afzeggen en het licht uitdoen. Bij mij gaat dan langzaam het licht uit.