Van de week was er weer een hoop te doen over vrouwen, die maar geen topfuncties krijgen. De aantallen weet ik niet meer zo precies, maar als je er van uitgaat dat er net zoveel mannen als vrouwen zijn, dan is het aantal vrouwen dat werkelijk de scepter zwaait minimaal. Zeker in de technische beroepen, maar ook in traditionele bolwerken zoals het bank- en verzekeringswezen zie je maar weinig vrouwen aan de top.
In het verzekeringsbedrijf waar ik werk is dit al even zo. Een aantal jaren geleden stond onze maatschappij in de top 10 van beste werkgevers en uitgerekend door het gebrek aan vrouwen bovenin de organisatie kwam men niet echt in de top 5, terwijl ze dit volgens mij wel verdiende. Traditioneel zie je overigens wel meer vrouwen in maatschappelijke-, onderwijs- en welzijnsorganisaties in topfuncties. Om dit te verklaren gebruik ik wat psychologie van de koude grond. Vrouwen hebben het moeilijker als mannen als het om hun aandachts- en tijdverdeling gaat. Onze maatschappij lijkt wel modern maar als de Nederlandse palief na een dag werken zijn spruiten niet op tijd voor zijn neus krijgt, heeft zijn vrouw toch op den duur een probleem. Niet direct, maar na verloop van tijd zal ze het alleen –wellicht met de kinderen moeten stellen bij een dergelijke herhaaldelijke verwaarlozing. Dat is dan zeker killing voor de carrière-aspiraties van de vrouw. En dan heb je nummer twee: de kinderen. Mannen zeggen dat ze baby’s lief vinden, maar hebben pas wat met kinderen als ze er direct mee kunnen communiceren. Een baby is niet meer dan een snoezige pop, die ook nog eens regelmatig stinkt en blèrt. De man is wel trots op dit wezen, maar alleen omdat er het vooruitzicht is dat het ding ooit groter wordt. Het gevolg is dat de man zich niet echt intensief bemoeit met de zorgtaken rondom een baby. Ook gaan hier dan de vrouwen vaak over de schreef, door de man deze zorg ook niet echt toe te vertrouwen. Hij hoeft maar één keer een luierspeld ondersteboven te hebben gemonteerd en heel de familie krijgt te horen dat het kind wel metaalallergie kon krijgen door het onhandige optreden van de man. En als de man het in zijn hoofd haalt de baby uit zijn bedje te plukken, dan krijgt hij te horen dat de timing niet klopt, want de baby moet dan uitgerekend slapen. Gaat hij toch door met zijn actie dan krijgt hij minstens een zevental paniekerige aanwijzingen dat hij het hoofdje recht moet houden en het wezentje niet zo onhandig moet vasthouden. De gemiddelde man trekt zich dan uiteindelijk -met ooit de beste bedoelingen- murw terug en de baby wordt het domein van de vrouw. De directe consequentie is dat een belangrijk taakgebied dan bij de vrouw belegd wordt. Want zo gaat het vaak ook met huishoudelijke taken. De goedwillende man wil best wel helpen en gaan stofzuigen of zo. Constateert vrouwlief één stofvlok in een verborgen hoekje van de kamer na afloop van de mannelijke werkzaamheden, dan krijgt de man het breeduit te horen, waardoor zijn motivatie gelijk wegzakt. Hij zal niet te horen krijgen. “Jan, wat fijn dat je hebt gestofzuigd; ik ben blij dat je dat zo goed kunt.” Nee, met die stofvlok in de hoek krijgt de vrouw dit niet over haar lippen. Ook mannen zijn erg gevoelig voor complimenten, en hoewel vrouwen erg goed zijn in complimentjes maken en daardoor heel wat mannen kunnen manipuleren, is de vrouw in de thuissituatie –haar eigen domein- veel kritischer. Ze vergelijkt de kwaliteit van zijn daden uitsluitend met haar eigen kunnen en verwachtingen. Een man mag dan blijkbaar geen fouten maken of nog iets mogen leren. Het gevolg is dat de vrouw op deze wijze vaak wel klaagt dat ze teveel aandacht moet besteden aan de thuissituatie, maar daar zeker ook iets aan zou kunnen doen. En dat terwijl deze man ooit wel goedwillend was. Het is overigens ook wel zo dat er een hele hoop andere mannen zijn, die traditioneel zijn ingesteld en vinden dat het enige recht van de vrouw het aanrecht is. We zeggen wel eens iets van de islam-gemeenschappen in onze samenleving, maar bij ons is het vaak geen haar beter, zeker niet als je vijftig jaar terug kijkt. Ik heb jarenlang een vrouw als baas gehad in een business, waar vrouwen niet echt goed vertegenwoordigd waren. Ik heb nooit zulke goede bazen gehad dan deze topvrouwen. Daar hebben deze vrouwen ontstellend voor geknokt. Zij zijn allen ambitieus, werken keihard, en weten een goede balans te brengen tussen werk en privé. Daarvoor hebben ze op alle fronten beter moeten presteren dan hun mannelijke evenknieën. Jonge vrouwen moeten wel echt goed zijn om in een topfunctie te worden aangenomen, zeker als ze nog de leeftijd hebben dat ze kinderen kunnen krijgen. De heersende toplaag van mannen zien dit als een risico omdat ze veel willen investeren in de nieuwe topfunctionaris, maar niet zitten te wachten op iemand die halverwege de boardmeeting plotseling vertrekt omdat haar zuigeling tandpijn heeft. En dan de personeelsadvertenties waarin sociaal verantwoord geaccepteerd wordt vermeld: Gezocht: directeur M/V. In negen van de tien gevallen wint de man dan deze positie. Mannen onder elkaar zijn anders, praten over mannendingen en dat is men decennia gewend. De andere hersenhelft is lastig om te gebruiken. Komt er een vrouw bij, dan worden onderwerpen gemeden en wordt de vrouw al direct beoordeeld op haar uiterlijk en voorkomen en eigenlijk niet op haar echte kwaliteiten, die zich vaak op een heel ander gebied manifesteren, dan waar de mannen normaal mee bezig zijn. Kan deze vrouw naadloos meedoen met de mannen, dan vindt de omgeving haar een manwijf en een kenau. Blijft ze echt vrouwelijk en weet ze deze touch wel over te brengen bij haar mannelijke collega’s, dan is ze echt goed en zaagt ze aan de poten van het mannenbolwerk. Het bedrijf zal er alleen maar beter door worden. Doordat dit zoveel eist van deze vrouwen zijn er maar weinig vrouwen die zover komen. Vaak gooien ze de handdoek in de ring en nemen genoegen met een ondersteunende functie. Daarin kunnen ze door hun inzicht en hun kwaliteiten toch zeker invloed uitoefenen, maar zitten niet in het centrum van de macht. Vanwege het meer durven uitkomen voor gevoeligheden bij vrouwen, botsen vrouwen onderling in een machtssituatie ook makkelijker dan mannen onderling. Daar zitten de grote heren ook niet op te wachten. Het zal dus nog wel even duren voordat er evenwicht komt tussen man en vrouw op hoge posities. En misschien komt hij er nooit, al zou het wel veel beter zijn.