Het doet me denken aan de tijden dat we nog in zwart-wit naar de TV keken. Na geloof ik meer dan 20 jaar was er weer eens een groot studentenprotest en wel in het centrum van de Nederlandse politiek, in Den Haag. Soms neig ik naar complottheoriegedachten en dit had ik bij deze protestmars ook. Blijkbaar had de AIVD aanwijzingen, dat er tijdens de beoogde vreedzame protestdemonstratie radicale elementen zouden komen om de orde te verstoren. Men kon niet aangeven wie, waarom en welke, maar de dreiging zou er zijn. Reden genoeg om een paar pelotonnetjes ME extra te sturen.
Als men niet kan duiden wat er precies aan de hand is, waarop is dan die verhoogde dreiging gebaseerd? Zet 15.000 jongeren bij elkaar en er komt veel energie vrij; dat moge duidelijk zijn. En door een smoesje te gebruiken kun je dan zonder gezichtsverlies een buiten proportionele politiemacht inzetten. Hoewel de manifestatie eigenlijk best rustig is verlopen is op het einde van de dag op andere plekken in de stad wel het e.e.a. gebeurd en heeft dit geleid tot een aantal arrestaties.
De vraag is of de demonstratie effectief is geweest. Tal van sprekers bekritiseerde op stevige toon de plannen van het kabinet om studenten die uitlopen met hun studie extra te laten betalen. Dat zou vele miljoenen opbrengen. Feitelijk vindt het kabinet dat het geld dat aan hoger onderwijs wordt besteed op de verkeerde plaats terecht komt. Men vindt de kosten die gemaakt worden met gedoe rondom het onderwijs, zoals vele managers en managementlagen veel te hoog. Dat kun je wel vinden, maar de studenten kunnen aan deze kosten nu juist helemaal niets doen. Om dus het geld op te gaan halen bij de studenten lijkt op pesterij. En eigenlijk komt het omdat het kabinet geen grip heeft op de machtige hogescholen en universiteiten. Hun financiële huishouding is ondoorzichtig en ze hebben waarschijnlijk grote reserves. Je zou dus moeten gaan kijken of inderdaad de onderwijsinstellingen er een potje van maken, voordat je de sector gaat afrekenen. En omdat ze op de inkomenspositie van de student wel direct in kunnen grijpen lijkt nu het geld snel gehaald.
De gevolgen kunnen wel enorm zijn. Eigenlijk zeg je met de nieuwe voorgestelde regels dat de student alleen maar moet studeren en veel minder mogelijkheden krijgt zijn talenten te ontplooien. Wil hij of zij blijven studeren dan zullen de ouders moeten bijspringen. Het gevolg lijkt me dat er veel meer studenten onderweg zullen moeten afhaken, met een schuld achterblijvend en een niet afgeronde studie. Dat zal onze kenniseconomie, waar we het toch van zullen moeten hebben niet gaan helpen. Als er ook nog quota gesteld gaan worden ten aanzien van de afgestudeerde studenten zal dit ook nog leiden tot afkalven van de kwaliteit van het onderwijs.
De verwachting is dat het kabinet zijn plannen gewoon doorzet en dus een ander beleid uitvoert dan waarvoor ze formeel staat. Mogelijk worden we door deze houding van het kabinet wel gedwongen het huidige publieke onderwijsstelsel af te bouwen en het hoger onderwijs te laten subsidiëren met studiebeurzen die beschikbaar gesteld worden door bedrijven. Hoe dan ook, het wordt er niet beter op. Volgens mij zijn er wel dossiers waar veel meer geld te halen is, zoals onzinnige missies naar Afghanistan te sturen om de Amerikanen te pleasen of het aanschaffen van JSF-toestellen, die we helemaal niet nodig hebben. Dat neemt niet weg dat ik me wel kan voorstellen dat er meer toezicht komt op de kosten in het hoger onderwijs. Laten ze dan werken om daar inzicht in te verschaffen en grip op te krijgen voordat men gaat hakken. Maar ja, dan gaat de kost voor de baat en dat is niet zo handig als men nu wil bezuinigen.