Ondanks 24 kandidaten op de lijst blijkt de SP in Dongen met heel veel moeite haar volksvertegenwoordiging in de raad op orde te kunnen houden. Met het vertrek van de fractievoorzitster is de bodem van de mogelijkheden bereikt en Gerrit Draisma, die vanwege een mogelijke verhuizing naar elders zijn kandidatuur niet wilde verlengen en dus niet op de verkiezingslijst stond, is naarstig in gesprek met mogelijk geschikte kandidaten op de lijst.
De SP wordt door de vele wisselingen de laatste tijd al een duiventil genoemd.Het is natuurlijk mooi als je voor een gemeenteraadsverkiezing een indrukwekkende lijst van twee dozijn kandidaten kan presenteren, maar als het dan blijkt dat je er geen beroep op kan doen als de nood aan de man is, komt het wat knullig over. Bovendien wil je als partij ook de juiste mensen op de juiste plek en heb je er niet veel aan wanneer kandidaten na een korte tijd al weer vertrekken. Het kost gewoon behoorlijk wat tijd om het politieke werk te doorgronden.
Het raadswerk is niet niks. Als je dit serieus neemt, dan betekent het een dikke ingewikkelde parttime baan, waar vooral nogal eens ’s avonds overuren moeten worden gedraaid. De volksvertegenwoordiger moet veel lezen, zijn oor te luister leggen bij zijn kiezers en de burgers en constructief meehelpen de gemeentelijke kaders te stellen en het college te controleren op de uitvoering van het beleid. Alleen die verantwoordelijkheid is al afschrikkend genoeg om je af te vragen of je dit, naast je werk, wil doen. En dan heb je het nog niet over de vergoeding die je krijgt als raadslid. Als je omrekent hoeveel je krijgt als uitkering voor dit werk, dan kun je beter voor de gespendeerde tijd een baantje zoeken om kantoren schoon te maken; dat verdient beter. Je kan ook gewoon wegblijven en niets doen als gemeenteraadslid. De raadsvergoeding gaat gewoon door. In zo’n geval is de vergoeding dan wel ruimschoots. De inkomsten staan ook nog onder druk. Je moet er –uiteraard- belasting over betalen, en de partij die jij vertegenwoordigt zal een deel van de inkomsten vragen om de partijkas te spekken.
Typisch is dat de vergoeding stijgt naarmate de gemeente groter is, terwijl het raadswerk juist simpeler wordt in een grote gemeente, omdat het werk over meer mensen verdeeld kan worden. De vraagstukken zijn in een grote stad misschien wel complexer, maar je kunt je als raadslid meer gaan specialiseren. In een dorp waar je met een paar man alles moet doen is dit veel moeilijker.
Een gemeenteraadslid is een onderbetaalde duizendpoot, die kritisch moet zijn en kritiek moet kunnen incasseren en waarvan ook nog eens veel intermenselijke vaardigheden worden geëist.Bij de SP is dit nog moeilijker dan bij de andere partijen. De partij is de laatste jaren wel wat minder streng in de leer geworden, maar kent nog enkele postcommunistische trekjes. Eén daarvan is dat de raadsleden geen of nauwelijks een vergoeding krijgen. De wettelijke raadsvergoeding verdwijnt na fiscale aftrek zowat geheel in de partijkas en de partij hamert er ook op dat deze vergoedingen zeker niet moeten stijgen. Het onderhouden van de democratie is in de ogen van de SP een idealistische roeping en mag daarom ook niets kosten. Alle opbrengsten naar het volk! Vandaar dat je de SP-ers van het eerste uur ook niet bij gemeentelijke feestelijke bijeenkomsten ziet: geldverspilling!
Maar anno 2011 stelt de maatschappij hoge eisen aan de bevolking. Iedereen moet werken tot hij of zij erbij neervalt en zo’n baantje als gemeenteraadslid doe je er dan niet even bij. Zeker niet als het niet eens een baantje is, maar een zware onbetaalde baan, waarbij je continu bekritiseerd wordt. Niet dat die paar honderd euro per maand de drijfveer zal zijn om het raadswerk te doen, maar het is op zijn minst billijk dat er een goede vergoeding voor dit werk is, aangezien het je anders geld kost. Zeker in een gemeente als Dongen, waar men doodleuk een deel van de vergaderingen overdag en zelfs in het weekend organiseert en waar de raadsleden dus vrij moeten nemen. Dat kost zeker niets.En vaak zijn de politiek actieve burgers ook de vrijwilligers in besturen van verenigingen en stichtingen, die met een politieke ambitie ineens verdacht kunnen worden van belangenverstrengeling. Lekker baantje.
Het gevolg is dat de raad meestal geen afspiegeling is van de bevolking. Vaak zie je dat het VUT-ers, ambtenaren en studenten zijn, die dit op kunnen brengen vanwege overschot aan tijd of gunstige compensatieregelingen. De hardwerkende, talentvolle mensen die juist uitermate geschikt zouden zijn voor dit raadswerk, krijg je niet zover. Het belemmert hun carrière, privé-mogelijkheden en leidt tot mogelijke overspannenheid, stress of burn-outs. Daar passen moderne mensen voor, of ze moeten wel heel erg idealistisch zijn.
En dat waren de SP-ers wel vroeger. Als actiepartij gierde het rode, socialistische bloed door de aderen en ieder individu moest opgaan in het volk en deelnemen aan de eeuwige revolutie.Maar met de nieuwe SP, met de vriendelijke Emiel Roemer, is de partij toch wezenlijk aan het veranderen. Hoewel de idealen voor een rechtvaardige, genivelleerde maatschappij nog steeds bestaan, verandert de SP hoe langer hoe meer haar tactiek en begint qua uitvoering veel op de rest van de partijen te lijken.
En dan helpt het niet als je vanaf een normaal onverkiesbare plaats je ineens gevraagd wordt om het volk te gaan vertegenwoordigen tegen erbarmelijke condities. Het schopt je hele leven in de war en daar passen mensen voor, hoe idealistisch men ook is. Ik wens daarom de SP sterkte toe de bemanning in de raad op peil te krijgen, maar ik vrees het ergste.