De nieuwe bijstandswet

Solidariteitsbeginsel is het onzekere zekerder maken door samen geld in een potje te doen en hier iemand een beroep op te laten doen als er zich een situatie voordoet waarvoor dat geld is ingezameld. Eigenlijk het principe van een gewone verzekering. Je betaalt periodiek een premie en als er een onzeker voorval volgens de gehanteerde verzekeringsvoorwaarden plaatsvindt, dan krijg je een uitkering. Daarmee maak je het mogelijk dat bij de eerste de beste ramp je niet gelijk bankroet bent. Mensen hekelen verzekeringen vaak omdat ze nooit een beroep erop hoeven doen. Wel premie betalen, niets vangen. Als ze dieper nadenken begrijpen ze het wel of je ziet de dankbaarheid bij ze als er dan wel een beroep op kan worden gedaan als er iets ergs gebeurt. Zeker als de verzekeraar de schade naar genoegen afwikkelt merk je het bewustzijn dat het gelukkig niet voor niets is geweest om al die jaren premie te hebben betaald. Jarenlang werden we bedolven onder regelingen die ervoor zorgde dat jij als individu redelijk onbekommerd je leven kon leiden. We betaalden premie voor zorg, inkomensverlies, oudedagsvoorziening, naast individuele voorzieningen voor schade aan derden en objecten. En niet te vergeten voor je leven, zodat je alle verplichtingen kon nakomen en dus “schoon” de kist in kon gaan.

Het gevolg was dat onze zekerheidsstaat een dure grap is geworden. Met al deze verzekeringen heeft een groot deel van ons inkomen al een vaste bestemming. Vooral werkgevers worden verplicht gesteld hun medewerkers aan deze voorzieningen deel te laten nemen en er ook een deel aan bij te dragen. Personeel aannemen is daarom duur en schept ook hoe langer hoe meer verplichtingen. Heb je geen werk meer voor ze, dan ben je verplicht mee te werken aan herplaatsing van deze mensen elders; vallen ze door ziekte uit dan moet je ze lang op eigen risico doorbetalen. Zolang de bomen tot de hemel reiken is dit zekerheidsstelsel voor iedereen acceptabel, al geeft het weinig prikkels om de individuele mens preventiemaatregelen te laten treffen. Maar de economie krimpt en de orderportefeuille is niet voorspelbaar meer. Werkgevers leven meer van dag tot dag en zien hun personeelsbestand hoe langer hoe meer als een blok aan het been, al zijn ze er volledig van afhankelijk. Het gevolg is dat vele bedrijven qua personeel zijn gaan inkrimpen om vervolgens per klus losse krachten in te huren. Vroeger werden dat dagloners genoemd, tegenwoordig ZZP-ers (Zelfstandigen zonder personeel). Als je echt een goede vakman bent of zeer flexibel, dan kun je wel aan het werk blijven als ZZP-er. Maar ben je niet zo bijzonder, dan wordt het tobben. Een groot verschil met het ZZP-er zijn is ook dat je zelf moet zorgen dat je inkomen wordt beschermd. Tegen werkeloosheid kun je jezelf niet eens verzekeren, maar wel voor je oude dag, aanvullende zorgkosten en inkomensverlies door ongeval of ziekte. Hier is die solidariteitsheffing nauwelijks meer van toepassing. Er wordt door de verzekeraar vastgesteld wat voor risico jij loopt en individueel daarop een premie berekend. Zonder het dempende solidariteitsbeginsel is dit een dure grap. Het gevolg is dat de grootste groep van het steeds groter wordende leger van ZZP-ers onverzekerd of ontoereikend verzekerd is. Het is vaak ondoenlijk als je geen vast werk hebt om telkens terugkerende dure verplichtingen aan te gaan.

Dus als de economie nog verder krimpt, kan het zomaar voorkomen dat er een enorme vlucht plaats vindt richting de bijstand. En waar rechts Nederland de mogelijkheden tot individuele inkomensmaximalisatie als ultiem doel stelt, propageren ze juist aan de onderzijde van de inkomens, een solidariteitsbeginsel voor de bijstandsuitkeringen. Woon je in een huishouden (één voordeur) waar twee mensen werken en twee mensen een uitkering hebben, dan moeten alle inkomsten bij elkaar opgeteld worden en als dit inkomen voor vier personen samen 4x de bijstandsnorm overschrijdt, dan worden de bijstandsuitkeringen gekort tot maximaal 4x de bijstandsnorm. Kortom de werkende leden van het huishouden zullen de overige leden moeten onderhouden. Daarmee ontstaat een ingewikkelde situatie met veel bureaucratie en het bevordert dat huishoudens uit elkaar getrokken worden. Want wat gebeurt er als er een bijstandsuitkering is in het huishouden, en één van de leden krijgt werk. Dan zou de uitkering ingetrokken moeten worden. Dat betekent dat de overheid naast het individueel vastleggen van inkomensgegevens ook een mechanisme moet vasthouden over de inkomenspositie van het gehele huishouden om hier adequaat op in te kunnen grijpen. Dit is erg bureaucratisch en werkt fraude in de hand. Mensen gaan wonen op spookadressen, om toch hun inkomen te behouden en wie en vooral hoe gaat men dat controleren?

En nu gaan we nog verder bezuinigen en zal de economie dus nog verder gaan krimpen. Ruimte voor investeringen is er niet volgens ons kabinet. Dus er is een zeer reële kans dat nog veel meer mensen gebruik zullen moeten maken van de bijstand. En die nieuwe bijstandswet zal dan tot veel sociale onrust leiden en zakken de bestedingen van de “gewone” man nog veel sneller als iedereen braaf opgeeft hoe de feitelijke situatie is. Er wordt een potje gemaakt om de meest schrijnende gevallen te repareren. Ik vrees dat met deze individuele reparatieaanpak we de komende jaren – net als bij het asielbeleid – deze schrijnende gevallen veel discussie in de media krijgen met als thema: waarom zij wel en wij niet. Het gevolg is dat dan de reparatie in een individuele situatie eigenlijk nooit gerechtvaardigd is, Dat wordt niets.

Het Romeinse rijk was in vijftig jaar van florerend tot in volledig verval geraakt. Ik durf te wedden dat onder leiding van dit kabinet wij dit sneller kunnen. Zijn we nog ergens goed in.

KLIK OP ONDERSTAANDE KNOP OM DE MIJMERING TE BELUISTEREN

Beoordeel dit bericht