Ik krijg het nog niet over mijn hart om de krant op te zeggen. Nog steeds bekruipt me een tevreden gevoel als ik ’s morgens rond half zeven de brievenbus hoor klepperen. ’s Ochtends een klein half uurtje wakker worden met de krant is een ochtendritueel, waar ik nogal aan gehecht ben. Toch bemerk ik dat ik het al aan het loslaten ben. Alles heeft te maken met de opkomst van de digitale krant. Nu gebeurt mij het ook al bijna dagelijks dat ik, voordat ik mijn bed uitstap, al de iPAD onder mijn neus schuif en me via NU.nl, RTL 365, de Dongense websites en Facebook me op de hoogte breng van het nieuws in de wereld en mijn omgeving. Het regionale toetje ligt dan op de deurmat en die is aan de beurt als ik naar beneden ga. Als ik analyseer hoe ik de krant lees, moet ik constateren dat veel van de berichten voor mij al oud nieuws zijn: gezien op TV, gehoord op de radio en vooral: gelezen op mijn iPAD. Tijdens het lezen van de krant concentreer ik me nog op een aantal zaken.
Ik lees wat columns, ik lees sommige strips, ik lees de regionale berichten –vooral over mijn woonplaats- en scan de overlijdensberichten. Ik snel de koppen van de binnen- en buitenlandpagina’s en de economiepagina’s, wat er soms toe lijdt dat ik een artikel volledig lees. Pagina’s die ik in zijn geheel oversla zijn: sport, bijlagen en advertenties. Enkel als een bijlage een regionaal of lokale tint heeft wil ik deze nog wel eens lezen. De bijlagen doen op zich niet onder voor een los tijdschrift, maar ik verkies zelf wel wanneer ik meer wil weten over een bepaald onderwerp en koop op dat moment wel leesvoer, of download hier iets over.
Papieren kranten hebben het moeilijk. De radio en TV, de social media en het internet zijn vele malen sneller in de berichtgeving. De logistiek rond de krant (zetten, drukken, verspreiden) is duur en vertraagt de weg van gebeurtenis tot nieuwsgaring. Dit in een tijd dat men alles zonder vertraging wil weten. Niet omdat het de situatie nu zoveel verandert, maar simpelweg omdat het kan. Ook kranten deden daar vroeger aan mee, maar kunnen het simpelweg niet winnen van virtuele media. Toegevoegde waarde kan eigenlijk alleen worden gemaakt door verdieping van het nieuws en er een eigen kleur aan te geven. Wegener houdt nu op met het inkopen van nieuws bij de geassocieerde persdiensten (GPD) en gaat dit vanaf volgend jaar zelf organiseren, maar wel met een derde van de bezetting. Dat zal de kwaliteit niet ten goede komen en nog meer mensen tot de virtuele nieuwsbronnen verleiden.
En dan die krantadvertenties: kansloos. Ik lees er gewoon overheen. Zeker omdat ze ook nog eens allemaal op een paar pagina’s zijn geconcentreerd is het gemakkelijk bladeren. Ze kosten een vermogen om geplaatst te krijgen en ze zijn zo effectief als met een kanon op een mug schieten. Vroeger was dit de enige mogelijkheid om je verkoopboodschap te verspreiden, maar anno 2012? Met een advertentie in de krant bereik je nauwelijks je doelgroep. Waarom zou ik als 55-plusser babyshampoo advertenties willen lezen? Doelgroepgerelateerde advertenties, die met internet wel mogelijk zijn blijken veel effectiever. Doordat adverteerders profielkennis van de internetgebruikers kunnen aanschaffen en gebruiken bereiken ze veel meer de werkelijke mogelijke kopers van hun product. De enige effectiviteit die een krantadvertentie nog heeft is naamsbekendheid verspreiden; dus producten aanbieden heeft in een krant nauwelijks zin. Volsta met een aansprekend logo, een treffende slogan en een QR-code als klanten werkelijk willen weten wat je te bieden hebt en je advertentiekosten kunnen met de helft teruggedrongen worden. Met zo’n QR-code kun je bovendien veel meer inspelen op de actualiteit. Deze vierkante blokjes kunnen namelijk, door ze met een smartphone te scannen, direct verwijzen naar jouw aanbiedingspagina op het internet. Dit gaat dan wel ten koste van de krantadvertentie.
De digitale weg lijkt de enige toekomst van de krant en door nog zo lang te blijven vasthouden aan de conventionele structuren, wordt dit gat nu opgevuld door nieuwkomers, die slagvaardig –zonder het juk van een complexe, dure structuur – de nieuwe concurrenten worden. En dat ouderen niet mee zouden gaan omdat ze geen computer, smartphone of tablet hebben? Deze apparaten worden hoe langer hoe simpeler en toegankelijker en ik zie dat juist de oudere mensen massaal tablets aanschaffen. En eenmaal met zo’n ding aan de slag, wil ook de oudere niet meer terug. Zeker als hij er ook nog eens geld mee kan besparen.
Veranderen is moeilijk. Je moet wennen aan nieuwe dingen en oude dingen loslaten. Zo is het ook met de papieren krant. Ik zal het klepperen van de brievenbus ’s morgens ook gaan missen als ik de krant opzeg. Maar er komt een tijd dat ik me zelfs ga afvragen waarom er nog zo’n tochtgat in mijn voordeur zit.