Is duurder altijd beter? Iedereen die een mening heeft, vindt hier iets van. Mensen die geld genoeg hebben en nergens naar hoeven te kijken denken door dure dingen te kopen dat ze het risico van een kat in de zak kopen kunnen vermijden door iets dieper in de buidel te tasten. De risico ’s die ze willen vermijden is dat het teveel tijd kost om vergelijkingen te maken. Of ze denken dat ze automatisch meer service krijgen als het artikel duurder is. Een andere groep van mensen met geld genoeg kopen dure dingen om op te vallen: kijk mij nou met mijn dure auto, juwelen, kleren of wat dan ook. En er is nog een rijke groep die voor bepaalde type uitgaven ook weinig grenzen kent. Vaak zijn dat mensen die verzamelingen aanhouden en ontbrekende zaken kosten wat kost in het bezit moeten zien te krijgen.
Een andere groep aan de andere kant van dit spectrum willen juist zo weinig mogelijk uitgeven, maar dan wel goede spullen kopen. Dat zijn mensen die voor goede tweedehands spullen de halve wereld afstropen. Er zijn ook mensen die noch arm, noch rijk zijn maar wel alles willen vergelijken en er dan dus er achter komen dat duurkoop niet altijd goedkoop is. Vooral instituten als consumentenorganisaties willen deze mensen helpen en wijzen op prijs en kwaliteit. En vaak is het dan zo dat de duurste zeker niet de beste hoeft te zijn. Heb je helemaal geen geduld dan ben je altijd de Sjaak. Impulsaankopen zijn meestal duur en de koper heeft later nogal eens een keer spijt. Vooral als het om gadgets gaat. Die koop je altijd te vroeg. Maar er zijn ook mensen die voor heel veel geld zaken kopen waarvan eigenlijk de prijs en kwaliteit totaal niet in verhouding staan, maar het wordt wel aangeschaft. Denk daarbij aan dure sigaren, wijnen, whisky’s en cognac. De Franse grand crus bij de wijnen en exclusieve whisky’s zijn vooral kostbaar omdat er schaarste wordt gecreëerd. De producenten produceren relatief kleine hoeveelheden. Bij de grand crus wordt het kwantum beperkt, omdat het gebied van de wijnen erg klein is en historisch niet of nauwelijks kan worden uitgebreid. Bij whisky’s worden veel gelimiteerde oplagen uitgebracht. En als dan een distilleerderij al jaren gesloten is, ontstaat er vanzelf meer schaarste. De marketingmachine doet de rest. En zo komen we bij de whiskyverzamelaars – waarvan ik er zelf ook één ben -,die hoe langer hoe minder in de gelegenheid zijn voor een redelijke prijs een echt bijzondere fles op de kop te tikken. Sinds enkele jaren zijn zeer rijke Chinezen, Russen en Indiase mensen in de gelegenheid om op deze markt te kunnen kopen. Exclusiviteit wordt door deze poenige snobisten gezien als een uitstraling van rijkdom. De whisky verdwijnt waarschijnlijk uiteindelijk aangelengd met cola achter de rododendrons van de nieuwe rijken. De echte liefhebbers in Europa hebben het nakijken. Bovendien wordt de prijs ook voor minder exclusieve whiskyflessen nog verder opgedreven. Ik heb een aantal wat exclusievere whiskyflessen en die maak ik maar even niet open. Kan ik waarschijnlijk over een paar jaar aan die nieuwe rijkaards via een veiling verkopen en van de winst mijn hobby betalen. Want vraag blijft: Is de whisky die exclusief is en zeer kostbaar, nu echt beter? Is de wijn met de aanduiding grand cru beter dan een vin du pays? Eerlijk is eerlijk, ik geloof daar niet zo in. Marketeers en marktbeschermende maatregelen laten deze dranken bijzonder lijken, maar wellicht zijn ze wel helemaal niet zo lekker. Het kan bijvoorbeeld zijn dat een whisky die 18 jaar op een fust heeft gerijpt een beter smaakresultaat oplevert dan een whisky die 30 jaar in een vat is opgesloten. En smaak is niet gebonden aan geld. Complexe, oude en dure whisky’s zijn qua smaak niet aan iedereen besteed, evenals de smaak van zware wijnen. Dus het is een beetje wat de gek ervoor geeft. Het gevolg van die schaarste en de nieuwe rijken is dat het booming business is in whiskyland. Producenten willen de komende jaren hun capaciteit flink vergroten. Mooi voor de Schotse industrie, maar voor de liefhebbers wordt het de komende tijd een dure grap. En als de markt in die miljardenbevolkingen daarna weer instort is er overproductie en zijn mijn exclusieve flessen niet veel meer waard. Dan ben ik genoodzaakt ze zelf op te drinken. Ook geen straf hoop ik.