Afspraak=Afspraak

Het nadeel van een coalitie is dat het geven en nemen is. Omdat in Nederland er geen partij groot genoeg is om alleen te regeren moet er altijd water bij de wijn. En voor elk onderhandelingspunt is er bij de achterban een mening. Recht in de leer volgens de principes van de partij zijn compromissen eigenlijk onmogelijk. Hoe principiëler de partij, hoe lastiger het is de eigen achterban in bedwang te houden. Dat is ook de reden dat de partijen aan het uiteinde van het spectrum links of rechts bijna nooit in een regering komen of al heel snel de pijp aan Maarten geven. Partijen in het midden zitten meestal wat losser in hun principes en worden dan ook wel draaikonten genoemd. Dat is zowel het CDA als de PvdA al enkele malen overkomen; de oppositie maakt graag handig gebruik van verschoven panelen. En soms worden dus principes overboord gegooid, ook al is er een grote meerderheid in de partij die het principe omarmt. Dat gebeurde deze week bij de PvdA, waarbij het congres zich uitsprak om illegalen niet als criminelen te behandelen, terwijl dit feitelijk volgens de kabinetsplannen wel gebeurt.

Een oprechte mening van de partij, die graag als sociaal wil worden geafficheerd. Toch zegt hun leider Samsom dat de motie die hierover in het congres was aangenomen niet wordt overgenomen om ter discussie te stellen met de VVD. Er zijn tijdens de kabinetsformatie afspraken gemaakt en daarbij zijn voor beide partijen standpunten ingenomen die principieel tegen de partijprincipes zijn. Daar is mee akkoord gegaan. Eén ervan was deze. Kom je dus terug op je standpunt dan verbreek je dus de afspraak met je coalitiegenoot en riskeer je een kabinetscrisis. Dat kunnen we helemaal niet gebruiken. Doordat het kabinet toch al impopulaire maatregelen moet nemen, zal de aanhang voor de regeringspartijen bij een volgende verkiezingsronde behoorlijk slinken.
Ook al zijn er maatregelen genomen waar niemand buiten had gekund: het volk heeft een kort geheugen en denkt vooral aan zichzelf: “Ik voel de bezuinigen dus mijn steun krijgen ze niet meer!”
Dus als er nu een kabinetscrisis op het spel wordt gezet, kan ik me voorstellen dat de leiding ingrijpt. Niet democratisch, wel noodzakelijk.
Uiteraard kost dit stemmen en zullen leden mogelijk hun lidmaatschap opgeven, maar procesmatig heeft de PvdA geen andere mogelijkheid. Hoe belangrijk de inhoud ook is van het vraagstuk; we tornen niet aan gemaakte afspraken. En zeker niet in een periode waar de PvdA al met 2-0 voorstond met het ‘zorgakkoord’ en ‘sociaal akkoord’, waar de liberalen van de VVD in principe ook geen voorstander van zijn, maar waar de akkoorden wel van zijn gesloten. En ook over deze onderwerpen waren afspraken vooraf gemaakt en ook hier heeft de VVD water bij de wijn moeten doen.
Hoe langer hoe meer wordt het duidelijk dat kiezers compromisloze standpunten van hun partij verwachten. “Weg met de roden, daarom kies ik voor de blauwen” En als dan blauw en rood samen verder moeten, zijn uiteindelijk beide partijen bij de volgende verkiezingen het slachtoffer van onthechting met hun achterban door een slechte verkiezingsuitslag. De uitslag van de verkiezingen bepaalt de keuzemogelijkheden om een kabinet te kunnen vormen. Alle vormen van hakken in het zand betekent een eindeloze formatieperiode, waarmee het land wordt lamgelegd. Vanuit de verantwoordelijkheid dat een land toch bestuurd moet worden, worden er soms opmerkelijke combinaties bedacht die, ideologisch gecombineerd, niet zo voor de hand liggen. Zo zijn de PvdA en de VVD nu tot elkaar veroordeeld. Beide partijen verdeelden de dossiers met de toezegging dat men het elkaar niet zo moeilijk zou gaan maken. Zo konden ze er redelijk snel uitkomen. De consequentie is dus dat er soms voorstellen op tafel komen waarmee de partner principieel veel moeite heeft. Dan zal je moeten slikken.

In het geval van de beboetbare illegaliteit lijkt de pakkans klein en verwacht ik niet dat de dienders direct overgaan tot een boete en opsluiting in ‘vreemdelingenbewaring’. Maar volgens de afgesproken regels kan dit wel gebeuren. Ik gruwel ook dat ik in een land moet leven waar in mijn ogen principiële mensenrechter worden geschonden door een dergelijk beleid. Het gaat waarschijnlijk over een aantal duizenden gevallen. Maar erger vind ik het als we niet zouden zijn gekomen tot een sociaal of zorgakkoord. Dat raakt een substantieel deel van de bevolking en is dan toch belangrijker. Zeker in deze tijd. Dat is nu eenmaal het lot van compromissen. Je kunt niet alles hebben.

KLIK OP ONDERSTAANDE KNOP OM DE MIJMERING TE BELUISTEREN

Beoordeel dit bericht