Ik ben bezig in het boek Inferno van Dan Brown. Een spannende roman waar een losgeslagen biochemisch genie de wereld wil behoeden voor overbevolking. Zijn oplossing is nogal rigoureus: moord de helft uit, want het einde der tijden is nabij als er niets gebeurt, volgens deze gek. Maar is hij wel gek? Toen ik pas geboren was waren er 3 miljard mensen op de wereld. Rond 1800 waren dit er 1 miljard. Een verdrievoudiging in 160 jaar. Als ik zo rond 2050 niet meer in leven zal zijn heeft de aarde een bevolking van 9 miljard mensen. In 90 jaar weer een verdrievoudiging. Negen miljard mensen die moeten eten, onderwijs volgen, gezond moeten blijven en liefst ook nog een behoorlijke welvaart krijgen. Volgens de VN zou na het bereiken van de 9 miljard mensen de bevolkingsgroei gaan afvlakken.
Vooral doordat de gezinnen kleiner gaan worden naar Westers model. Maar dan moet er nog heel wat gebeuren en ik zie de wereld hier maar mondjesmaat op reageren en eigenlijk al te laat. Want verandert er niets in de welvaartsituatie in de ontwikkelingslanden, maar krijgt men wel toegang tot medische zorg, dan zal de explosie van bevolkingsaanwas doorzetten en zullen die 9 miljard er spoedig het dubbele kunnen zijn.
Wat zijn nu de acties om inderdaad de explosieve groei tegen te gaan? We moeten naar geboortebeperking. Gemiddeld moeten vrouwen naar minder dan twee nakomelingen, maar gevoed door onze pauzen blijft vooral in de onderontwikkelde landen het aantal kinderen per vrouw groeien. Hoezo geboortebeperking?
We zouden anders moeten eten. Vlees is duur, maar zorgt tevens voor een gigantische CO2-footprint. Er kunnen niet genoeg beesten op aarde leven om de huidige vleesvraag naar Westers model om te zetten naar de gehele wereldbevolking. We moeten dus op zoek naar ander voedsel. We zouden ons aan de insecten kunnen wagen. Meelwormen, sprinkhanen etc. zitten vol met proteïnen en vitamines en hebben aanzienlijk minder voedsel nodig om tot volwassenheid te komen. Bovendien hebben we er zelf ook minder van nodig om te leven. Dat zal voor ons stevig wennen worden. Ga ik naar de Librije en bestel ik bij Johny Boer Sauterelles gratinés. Of je daar nu drie michelinsterren mee haalt?
Dan hebben we ook nog onze energievoorziening. De zon geeft ons voldoende energie om nog een flinke tijd van onze aarde te genieten, maar omzetten in bruikbare energie is technologisch gezien nog maar net op gang gekomen. Liever gebruikt men nog fossiele brandstoffen, zoals olie en gas. Men gaat op de vreemdste plaatsen de laatste restjes zoeken. zoals onder de Noordpool of tussen gesteente. Veel te laat en is het weg; het komt nooit meer terug. Zeker niet als we grootschalig de wereld ontbossen en in brand steken. Maar eigenlijk is het een kansloze missie: we moeten zo snel mogelijk overschakelen op duurzame energie en daar alle aandacht op richten. Maar afgezien dat we ons zelf belazeren met elektrische auto’s, die niet elektrisch zijn, maar alleen meer elektrisch vermogen krijgen om fiscaal goedkoop de auto sneller te maken, zie ik -buiten het plaatsen van zonnepanelen- geen vooruitgang op elektrisch gebied. En dat laatste wordt bovendien ontmoedigd door de prijzen kunstmatig hoog te houden omdat de Chinezen de panelen te goedkoop verkopen. Je ziet het: we zijn niet serieus bezig onze planeet te redden voor ons nageslacht, maar denken nog veel te veel in traditionele waarden en zullen waarschijnlijk te laat starten..
Op welk optimistisch scenario baseert de Verenigde Naties dan de afgevlakte bevolkingsgroeiverwachting? Zolang de wereldleiders zich nog teveel bezig moeten houden met locale politiek en steeds bezig blijven elkaars vliegen af te vangen, zie ik geen grote stappen. Of zit in dit scenario een hoofdstuk á la Zobrist van Dan Brown waarbij een gebeurtenis plaatsvindt, die de wereldbevolking decimeert. Zoiets als een kernoorlog of een pandemie; of we worden geen van allen meer resistent tegen allerlei enge ziektes door overmatig gebruik van antibiotica en we sterven massaal aan de simpelste ziektes. Wat het ook mag zijn: het wordt tijd om nu de handen uit de mouwen te steken om geen doemscenario voorgeschoteld te krijgen. Weet jij al wat jij hieraan gaat doen?