Een tijdje terug was er ophef over precariorechten in Dongen. Je mocht geen borden, luifels etc. plaatsen in de openbare ruimte en op rotondes(!). Vanaf 25 februari 2013 is de gemeente meedogenloos en haalt alle illegale reclamespul aan de openbare weg zonder vragen weg. Uit oogpunt van overzichtelijkheid, verkeersveiligheid én uniformiteit is dit verbod destijds ingegaan. Dat lijken valide argumenten, zeker als er sprake zou zijn van een overdreven gebruik van de openbare ruimte voor dit doel. In de praktijk vond ik dat het in Dongen wel meeviel; het is mij nooit zo opgevallen.
Misschien ook wel omdat ik in zijn geheel niet gefocust ben op reclame. En och: zeker omdat de plaatselijke middenstanders het toch al niet gemakkelijk hebben konden ze zo nog proberen iets van het marktaandeel te snoepen. Van mij zou het wel mogen, mits niet structureel en al te irritant.
Dit leek dus op een hygiënemaatregel van de gemeente.
Maar plots worden we na een half jaar geconfronteerd met de aankondiging dat de gemeente reclameruimte wil gaan verhuren op de rotondes. Dus de maatregel van februari was bedoeld om commerciële ruimte te scheppen voor de gemeente. Verhuren is niet helemaal het goede woord: je kunt een rotonde adopteren.
In het middenstuk van de rotonde worden borden geplaatst van 50 bij 70 cm waarop je de reclameboodschap kunt plaatsen. Deze uiting mag geen discussie worden voor de reclamecodecommissie. Je gaat een contract aan voor een paar jaar. De constructies om de boodschap te plaatsen moet je bij een vaste leverancier bestellen en kopen. Op deze wijze wordt de uniformiteit gewaarborgd. Van de 17 rotondes zijn er 11 waar ook het middeneiland door de adverteerder wordt geadopteerd. Dat betekent dat hij verantwoordelijk is voor de invulling en het onderhoud. Dit mag dan weer geen reclame-uiting zijn, maar bijvoorbeeld iets kunstzinnigs of een groenvoorziening. Volledige vrijheid heeft de adoptie-adverteerder zeker niet. Met Jan en Alleman moet overeenstemming worden gezocht over de invulling en bovendien moet het onderhoud ook binnen de geldende overheidsnormen worden uitgevoerd.
Een rotonde adopteren kost niet alleen geld, maar je hebt er ook veel werk aan. Afgezien van de boodschap die je plaatst moet je dus heel wat regelen of uitbesteden. Zit een ondernemer hierop te wachten? De man die naast slapen alleen bezig is met overleven.
Zeker ook omdat de vrijheid zeer beperkt is, lijkt mij het verstandiger om de prijs per reclamebord te verhogen en een reclamebord per aanrijdpunt te verhuren en niet de hele rotonde. Dus bij een rotonde met vier afslagen kun je vier reclameboodschappen plaatsen. Zadel alstublieft de ondernemer niet op met de inrichting van deze openbare ruimte. Door het oerwoud van regels en voorschriften en belangengroepen haakt zo’n ondernemer al direct af.
Bovendien wordt het onderhoud niet goedkoper onder de streep. Als naast de gemeentelijke groenvoorziening nog eens 11 andere onderhoudsploegen aan de slag moeten om geheel volgens de geldende strenge richtlijnen rotondes bij te houden, dan is kostenvoordeel ook ver te zoeken. Want wanneer doe je het goed? Lijdt dit niet tot discussies en verwijten? Wie moet dit controleren en hoe is handhaving geregeld? De prijs verhogen om dit geregel af te kopen lijkt me een stuk haalbaarder. Het voorstel wat er nu ligt is geen goed plan. Als het al de bedoeling is om Dongen met het originele plan kleurrijker te maken, dan wordt dit geheel ondergraven door de belachelijke regelgeving, die deze ruimte niet geeft. Niet doen dus. Als er dan toch reclameruimte moet worden verhuurd, zou ik dit niet in eigen hand houden, maar via professionele reclamebureaus. Die kennen de regelgeving, hebben het netwerk etc. Een gemeente als Dongen heeft hier geen verstand van en het behoort niet tot de kerntaken.
Dan komt de vraag: waarom? Staat het water Dongen zo aan de lippen dat we elke euro moeten omdraaien en dat we niet meer in staat zijn om onze groenvoorziening op orde te houden? Of hebben we nu een bron gevonden om snel geld te genereren? Je kunt een voor- of tegenstander zijn, maar als de ruimte op zo’n rotonde marketingtechnisch interessant is, is het uitnutten een optie, als je als Dongen je ervoor niet schaamt.
Blijkbaar schamen we ons niet, dus willen we geld zien.
In discussies over dit onderwerp wordt vaak de vergelijking gemaakt met Amerika waar het wemelt van geadopteerde of gesponsorde openbare voorzieningen. Het gevolg daarvan is, dat er vaak op deze wijze goede en voor de burger goedkope voorzieningen zijn gerealiseerd. Maar het kan ook leiden dat de overheid zijn verantwoordelijk niet meer neemt en daar moeten we kien op zijn. In Amerika is de regelgeving een stuk minder strak, waardoor er veel schreeuwerige en opdringerige commerciële uitingen zijn. Dat zien we weer niet zitten.
De Nederlandse mentaliteit komt met dit Dongense voorstel goed naar voren: Het moet geld opbrengen, het mag niets kosten, maar het moet wel volgens mijn regels.
Zit een ondernemer daarop te wachten?