Het is wat in Dongen. Wordt er zomaar een XTC opslagplaats gevonden in een voormalige rozenkwekerij aan de rand van het dorp. De Dongense kas is een onderdeel van een internationaal netwerk. En niet gevonden door een oplettende Dongense agent of ambtenaar, maar door een tip van een internationale opsporingsbrigade.
Burgemeester Boelhouwer van Gilze-Rijen liet zich deze week laatdunkend uit over gemeentes die zich niet bezig hielden met het opsporen van drugspanden. Niet met name genoemd, maar wellicht verwees deze burgemeester, die al zeven drugspanden heeft opgespoord, ook wel een beetje naar Dongen.
Zeker gezien de reactie van loco-burgemeester van Beek in de pers, die zich aangesproken voelde en zich verdedigde, dat ze in de Hoge Ham hun best doen, maar niet alles kunnen ontdekken.
Ik vraag me af in hoeverre ze in de Hoge Ham hun best doen. In een gemeente waar enorm bezuinigd moet worden en er telkens meer taken bijkomen en met minder mensen moeten uitvoeren, zal het niet gemakkelijk zijn om opsporingen te organiseren. Want in feite gaat het over de handhaving van de bestemmingsplannen te controleren. Ik zie nog niet zomaar een Dongense ambtenaar van zijn troon afkomen, de fiets pakken en in het buitengebied deur aan deur aanbellen en proberen vast te stellen wat er precies gebeurt in zo’n pand.
Blijkbaar heeft Gilze-Rijen wel een ambtenaar in dienst die zich bezig kan houden met handhaving van het bestemmingsplan en zodoende drugspanden kan detecteren.
Welke middelen kan nu zo’n ambtenaar eigenlijk inzetten? Ik vermoed dat er een samenwerking moet zijn die hierop gespitst is. Er is een zogenaamde veiligheidsdriehoek, waarbij de burgemeester, de officier van de justitie en het hoofd van de politie periodiek overleg voeren hoe ze dit aanpakken. Ik ga ervan uit dat hier de spelregels worden opgesteld om drugspanden op te sporen. Bij zowel de politie als in het gemeentehuis zou men via deskresearch al grote stappen kunnen zetten. Door de koppeling van vele geografische gegevens, zoals BAG, WOZ, bestemmingsplannen etc. kan met geografische informatiesystemen de gemeente geheel in kaart gebracht worden. Daarop zou je aan kunnen geven wanneer voor het laatst er een aanvraag voor een vergunning of controle heeft plaatsgevonden. Daaraan zou je een controlerooster kunnen hangen. Ook visuele historische vergelijking van de situatie met behulp van het fotomateriaal in deze geografische informatiesystemen kunnen aanleiding geven om panden te controleren op de overeenkomst tussen de feitelijke bestemming en het onderliggende bestemmingsplan. Daarvoor hoef je niet van je stoel omhoog, maar wel mensen opleiden en een duur systeem kopen. Ik denk zomaar dat er in Dongen geen ambtenaar of agent op deze manier werkt en dat daarom het oprollen van drugspanden toevalstreffers zijn.
Vaak worden hennepkwekerijen ontdekt bij branden. Branden die vaak worden veroorzaakt door het op een knullige manier aftappen van stroom. Maar dan is het te laat. Je zou ook kunnen overdrijven en op elke hoek van de straat een camera weg kunnen hangen, of onbemande vliegtuigjes in kunnen zetten –de drones-; maar afgezien dat dit erg kostbaar is in aanschaf en onderhoud verkrijg je wel zoveel data dat het onmogelijk wordt om het te beoordelen. En ik weet niet of ons veiligheidsgevoel nu echt beter wordt als we altijd in de gaten gehouden worden.
Maar Brabant is wel het Colombia aan de Maas. Het lijkt wel of heel Brabant zich bezig houdt met drugs of drugsgerelateerde handel. Er waren zelfs verhalen dat meer dan 1% van de Tilburgse bevolking zich direct of indirect met drugshandel of –fabricage bezighoudt. Een ware bedrijfstak. En zeker in een tijd dat vele mensen werkeloos zijn en het water financieel tot de lippen staat is dit een aanlokkelijke business.
Het doet een beetje denken aan de illegale drankoorlog in de VS in de jaren 30 van de vorige eeuw. Ook toen was er een ware klopjacht op illegale stokers en handelaren en werd dit aangepakt als een soort militaire operatie. En dat zie je ook steeds meer hier gebeuren. Niet zomaar één pandje of handelaartje wordt opgepakt, maar een netwerk wordt zorgvuldig in kaart gebracht en men tracht in één grote bliksemactie een hele lijn op te rollen.
Vaak komt de vraag op of we drugs moeten legaliseren? Een terechte vraag, maar het antwoord is moeilijk. Als je al geen sigaret meer in een huis mag opsteken, waarom dan wel bijv. wiet of hasj gaan legaliseren, wetende dat het slecht voor de gezondheid is en verslavend? Zoiets zou je eigenlijk niet in de handel willen brengen. Maar dat zou je ook van alcohol kunnen zeggen, wat wel gelegaliseerd is. Voordeel van de legalisatie is dat er rust komt. Geen of sterk verminderde criminaliteit, controle over de input en output; handel waar belasting en accijns op kan worden geheven. Maar waar leg je de grens? Als wiet en hasj zijn gelegaliseerd tot een bepaald maximum werkzame stof, schuift de illegaliteit op naar de zwaardere middelen. En legalisatie van harddrugs moeten we als gemeenschap al helemaal niet willen. Juist de harddrugs beginnen hoe langer hoe meer een probleem te worden. In het uitgaanswereldje zijn die veel populairder dan het stickie waar je sloom van wordt.
Problemen die een dorp als Dongen ver overstijgen. Maar een wat meer actievere houding om werkelijke misstanden op het gebied van drugs op te rollen, waaraan buurman Gilze-Rijen in de persoon van burgemeester Boelhouwer refereert, lijkt me toch op zijn plaats voor Dongen. Gezien de hoeveelheid drugsincidenten in Brabant is het in Dongen wel heel erg rustig. Dat is net als bij kinderen die al een tijd lang aan het spelen zijn en die je maar niet hoort. Die doen vaak dingen die pa en ma niet goed vinden. Zo zou het in Dongen ook maar eens kunnen zijn met betrekking tot drugsactiviteiten. Een mooie taak voor onze interim-burgemeester die gaat komen om direct aan te pakken.