Racistisch, en discriminerend zou de rol van Zwarte Piet zijn volgens een aantal mensen en groeperingen, waaronder de VN-adviseur Shepherd. Als je de interpretatie aan het einde van de 19e eeuw tot rond 1980 voor ogen hebt, kan ik me daarbij wel iets voorstellen. Klaas is de goede vergevingsgezinde en gulle man en Piet een soort angstaanjagende vreemd sprekende zwarte politieagent, die de kinderen kon afranselen met zijn roe en in het ergste geval in een zak mee naar Spanje kon nemen. Deze verhalen werden vooral door de ouders aan hun kinderen verteld, toen men nog niet wist wat ADHD was, om hun drukke kroost in het gareel te houden.
Belonen en straffen bleken met Sint en Piet een effectief hulpmiddel te zijn in de opvoeding. Met het ontstaan van de multiculturele samenleving vond men het stigmatiserend om de zwarte piet deze kwaaie rol te geven en werd hij langzaam aan getransformeerd tot hulpje van de inmiddels wat verstrooide Sinterklaas. En hij bleef niet alleen, hij kreeg vele collega’s, ook vrouwelijke, ieder met een andere taak. Niets aan de hand dus. Of is het ook al verkeerd om zwarte hulpjes te hebben? Als je deze analogie doortrekt zie je inderdaad wel vergelijkingen met de gewone wereld, doordat veel eenvoudige karweitjes in de huidige maatschappij door mensen met een andere culturele achtergrond worden uitgevoerd. Is dit racistisch? Soms zorgen culturele minderheden er zelf voor dat men niet tot de “bazen” behoort, omdat ze vanuit hun culturele achtergrond hun kinderen niet of onvoldoende deel laten nemen aan het onderwijssysteem en deze kinderen daarom ook minder kansen krijgen in de maatschappij om het ver te schoppen. Maar dit geldt zeker niet voor elke minderheid. Maar is dit racistisch of discriminerend of zijn dit eigen keuzes?
De zwarte pieten van nu zijn juist heel handig en slim en vermaken het publiek. Ik zie daar niets racistisch in. Je kunt ze vergelijken met clowns in een circus, die zelden zwart zijn. Daar zal de VN ook geen vernietigend oordeel over uitspreken. Of misschien toch? Omdat deze vaak uit Oost- Europese landen komen, waar men het ook slechter heeft dan in het westen? Flauwekul.
Dat een verhaal uit het midden van de 19e eeuw wat onhandige trekjes heeft en niet geheel met de tijd is meegeaan, is niet vreemd. Stoomboten zijn er eigenlijk al lang niet meer en een paard is in de stad toch een onhandig vervoermiddel. Het nadeel van een geschreven verhaal is dat het een onveranderbare status heeft. Zo staan de bijbel en de koran ook vol met zaken die op geen enkele manier meer te vergelijken zijn met zaken uit onze tijd. Toch zijn er tal van mensen die ook driftig die oude voorschriften willen volgen met grote conflicten als gevolg.
Het verhaal van zwarte piet is inmiddels opnieuw geschreven en geinterpreteerd en voldoet nu volledig aan de maatstaven van deze tijd.
Wat nog wel helemaal fout is, zijn die ouderwetse Sinterklaasliedjes. Ook hier heb je het nadeel dat ze geschreven zijn vanuit het mensbeeld van destijds. In bijvoorbeeld “Daar wordt aan de deur geklopt” ontbeert een bel, en wordt Piet zwart weergegeven die ondanks dat, het toch goed meent. Hier lijkt de suggestie gewekt te worden dat zwarte mensen mogelijk het dus niet zo goed menen. Dit alles heeft te maken dat ten tijde dat dit lied werd bedacht er nauwelijks zwarte mensen in het straatbeeld waren en die,door de afwijkende huidskleur, schrik aanjoegen. Ook met de roe, ook wel gard genoemd scoort zwarte Piet geen punten. In de huidige interpretatie van Zwarte Piet is dat inmiddels enge martelwerktuig om de kinderen af te rossen, als ze stout zouden zijn, totaal verdwenen, maar volledig plaatsbaar als je weet dat dit lied geschreven is in de tijd dat een corrigerende tik nog heel gewoon was. Misschien ook niet anders mogelijk om de toenmalige kinderrijke gezinnen een beetje in bedwang te houden.
Dus als de VN naar de liedjes heeft gekeken, kan ik me voorstellen dat ze de meest enge voorstellingen hebben bij dit feest, waar kinderen gemarteld kunnen worden door zwarte mensen.
Dus: makkers staakt uw wild geraas en zorg voor nieuwe gepaste en moderne teksten op de oude klaasliedjes. Dan krijgen wij de Zwarte Piet niet meer toegespeeld en kunnen we ons gezellige winterfeest gewoon blijven vieren.