Moraalridder

In mijn beleving lijkt onze maatschappij meer moraliserend geworden. Aan de ene kant zie je dat excessen toenemen en aan de andere kant staan dan hier weer allerlei sancties tegenover, die het gedrag moeten beteugelen. Neem nu het drankverbod voor 16 en 17 jarigen. Drinken is van alle tijden. Wij deden het ook, maar de middelen ontbraken ons simpelweg om heel veel te drinken en om te gaan comazuipen. Bovendien moesten we veel meer moeite doen om elkaar te vinden dan tegenwoordig. De jongeren vinden elkaar nu supersnel door het gebruik van elektronische berichten en social media. Ze kunnen zich dus beter organiseren om goedkoop een bacchanaal op te zetten. Ouders hebben er relatief weinig grip op, omdat ze een lichtjaar achter lopen ten opzichte van hun kinderen, waar het om effectief inzetten van de smartphones en internet gaat.

En om dit niet-wenselijk gedrag af te remmen bedenken volwassenen zoals u en ik via de politiek regels. Kinderen onder de 18 mogen geen sigaretten meer kopen en geen alcoholhoudende dranken meer bezitten, kopen of drinken. We gaan voor nix bazelt de overheid. Zeker is dat de jongeren, en ook vaak hun ouders, deze maatregel ook niks vinden. Het is natuurlijk raar dat je drie dagen geleden in de kroeg nog gewoon een pilsje kon bestellen en een paar dagen later de kroeg niet meer binnen mag. Want doordat de sancties erg groot zijn bij overtredingen, ook voor de kroegbazen, laten zij de kinderen nu massaal in de kou staan en mogen ze de kroeg niet meer in. Want als je ze toelaat krijgen ze van een broer, zus of vriendje, die wel 18 plus is, een biertje aangereikt en dan heeft de kroegbaas dat volgens de wet niet voorkomen en is dus hieraan net zo schuldig als degene die het biertje weggeeft of drinkt. Een kroegbaas is wel toezichthouder, maar voornamelijk om de gezelligheid te bewaren en heeft absoluut geen zin om als een paranoia figuur achter jongeren met bier te jagen. De deur gaat dus gewoon op slot voor de jongelui, zodat de man gewoon zijn werk kan doen.
Het gevolg is dat er niet minder wordt gedronken door jongeren, maar buiten het gezichtsveld van ouders, toezichthouders en horeca. Dit kost de noodlijdende horeca ook nog eens omzet en het probleem wordt eigenlijk alleen maar groter. De drinkende, rokende, pillenslikkende en blowende jeugd weet elkaar toch wel te vinden en er is altijd wel iemand die kan regelen dat er middelen zijn.
Hadden we de nieuwe drankwet dan niet moeten invoeren? Als we dit wettelijk moeten beteugelen had ik al nooit mensen rechten ontnomen als ik deze wet zou hebben ontworpen. De 16 en 17 jarigen deden tot 31-12-2013 niets illegaals als ze een pilsje in een café dronken en nu ineens wel. Er zijn zelfs gemeentes die in de nieuwjaarsnacht al razzia’s hebben gehouden. Dat is eigenlijk niet uit te leggen. Beter zou zijn geweest dat iedereen die geboren is na 1 januari 1998 pas bier mag drinken of bestellen in een café of zwak alcoholische drank mag kopen in 2016. Dat betekent dat de huidige 16 en 17 jarigen dit dus nog wel zouden mogen. Dan neem je niemand rechten af en kinderen die toch al niets mochten drinken worden niet extra belemmerd ten opzichte van hun huidige situatie: als 15 jarige mocht je al geen alcohol drinken, dus verandert er niets als je dit als 16 jarige ook niet mag. En de kroegbaas kan aan de deur iedereen die geboren is na 1-1-1998 de deur wijzen tot 2016 als hij van plan is om niet de politieagent uit te hangen uit angst voor boetes.
Maar neem nu zo’n conversatie die ik enkele weken geleden opving in de bus naar Tilburg tussen twee scholieren van pakweg 16 jaar.:
“Ja, zes pillen is veel te veel, maar ze moet het zelf weten,” zegt een meisje tegen haar vriendin net nadat ze ingestapt is in de bus.” Ik drink meestal thuis een halve fles wijn voordat ik ga stappen, dan hoeft dat niet zo nodig.”
“En ja, dan is één pilletje echt wel genoeg om zes uur strak te staan. Dat doe jij toch ook, want dat doet toch iedereen?” Het vriendinnetje dat toch wel uit een iets ander hout gesneden lijkt haalt haar schouders op en mompelt wat. Begint haar klasgenootje te vertellen dat haar pas gezette tattoo zo vreselijk pijn doet, wijzend op een zwart sterretje op haar pols. “Eerst een paar dagen ontstoken, en nu doet het nog zeer. Maar ik ben er wel blij mee”, zegt ze. Ik schrik niet meer van zo ’n gesprekje. Blijkbaar heeft deze jeugd een missie om zo snel mogelijk verminkt en gesloopt het leven in te stappen. Het ergste is dat ze het nauwelijks iets kan schelen en dat ze niet realiseren wat de gevolgen zijn.
Zo heb ik me ook geërgerd aan het afsteken van vuurwerk op de 31e december. Overal in het dorp stonden groepjes kinderen bij elkaar en staken vuurwerk af. In geen enkel geval was daar een volwassene in de buurt om de boel in de gaten te houden. Het is ook een slappe regelgeving. Afhankelijk van de zwaarte van het vuurwerk moet je minimaal 12, 16 of 18 jaar oud zijn om het te mogen afsteken. Nergens staat dat dit dan alleen mag onder toezicht van een volwassene.
Kinderen beseffen vaak te weinig dat vuurwerk een gevaar voor zichzelf en hun omgeving kan zijn. Vaak zie je dat juist de stoere branieschoppers ook degenen zijn die plezier beleven aan het vuurwerk afsteken en daarbij blind zijn voor de risico’s.
Maar heeft het dan zin om dit te beteugelen met wetgeving? Nee, normen- en waardenbesef, ook ter bescherming tegen jezelf, is een onderdeel van de opvoeding. Zowel ouders als scholen zouden hier veel meer aandacht aan moeten besteden. Niet door direct allerlei sancties op te leggen, maar juist de nadruk te leggen op de individuele en maatschappelijke gevolgen van de daden. Vroeger werd er bij kinderen normbesef ingeramd met catechisatie of het van buiten leren van de catechismus. Dat kan niet meer in deze tijd. Maar ik heb het idee dat wetgeving en boetes geen oplossing bieden om dit besef bij te brengen. En nu zijn er nog grootse plannen om de regels te handhaven, maar onder druk van andere regels en bezuinigingen neemt de trefkans zienderogen af. Kijk maar naar het anti-rookbeleid. En dan krijg je weer een nieuwe vorm van gedogen waar niemand iets mee opschiet. Als een olievlek -onder druk van concurrentie- breidt dan de ontduiking van de regelgeving uit, waardoor ondernemers zich willekeurig slachtoffer gaan voelen als een toezichthouder ze alsnog een boete oplegt.
Wat je wel moet doen is met je kinderen in gesprek blijven over wat ze doen en van plan zijn en ingrijpen waar gevaar dreigt voor het kind en direct de confrontatie aangaan en hun gedrag in verband brengen met zijn of haar toekomst.
Maar dat betekent dat de ouder zich echt moet gaan verdiepen in de belevingswereld van zijn kroost, om te beseffen aan welke verleidingen de huidige jonge generatie wordt blootgesteld. Maar een lichtjaar inhalen is nog niet zo gemakkelijk.

KLIK OP ONDERSTAANDE KNOP OM DE MIJMERING TE BELUISTEREN

Beoordeel dit bericht