Buurtinitiatief

Daar waar we enkele tientallen jaren al onze sociale en maatschappelijke banden aan het vieren waren en plotseling allemaal individuen bleken, zie je dat vandaag de dag noodgedwongen we weer op zoek moeten naar een sociale en maatschappelijke cohesie. Vooral in de afgelopen veertig jaar heeft hier in Nederland het liberalisme hoogtij gevierd. Alles kon je zeggen; je hoefde geen rekening te houden met andere meningen, zolang het fatsoenlijk bleef en mensen niet echt beledigde. Iedereen vond het ook doodnormaal dat je alles kon zeggen. Wat een gevolg was dat mensen ook los kwamen van de verzuilde instanties, die als beklemmend en ouderwets werden afgedaan. Ook wel logisch, want binnen de zuilen golden strenge regels. Met de afbraak van de zuilen groeide ook de verzorgingsstaat.

Waar vroeger binnen de zuilen maatschappelijke en sociale vangnetten vanzelfsprekend waren, werden deze taken verplaatst naar de overheid en ontstond de verzorgingsstaat. Het grote voordeel was dat iedereen recht kreeg op dezelfde uitvoering van regelgeving rondom huisvesting, inkomen en bijvoorbeeld zorg. Jarenlang is Nederland trots geweest op haar liberale samenleving en verzorgingsstaat. Toch bleef dit geen stand houden. Mensen hadden geen notie wat de kosten van de verzorgingsstaat waren, maar de belastingdruk werd wel steeds hoger. Het opkomende neo-liberalisme kreeg vat op onze politiek en daarmee werd er ineens flink bezuinigd op het stelsel van uitkeringen en voorzieningen. De overheid wil alleen nog vangnetten scheppen voor extreme schrijnende situaties. De regelingen rondom zorg en inkomen moeten naar de markt, waarbij de overheid uitsluitend het kader bepaalt. Gevolg is dat de belastingdruk af zal nemen, maar de kosten voor de individuele burger zullen bij gebruik van voorzieningen stijgen. Hij moet zichzelf verzekeren of een spaarpotje creëren.
Door de crisis is er het één en ander versneld. Veel burgers zijn nu aangewezen op zichzelf. Ze hebben of geen familie, of familie die het al druk genoeg met zichzelf heeft. In ons systeem is door de verzorgingsstaat wel een soort van onverschilligheid geslopen. Omdat we van de wieg tot het graf werden verzorgd, was de rol van de familie teruggebracht tot een wekelijks sociaal bezoekje bij pa, ma, opa en oma. En natuurlijk, de moderne mens –ook de oudere- is vaak nog best actief. Het terugvallen op de zuilen zoals tot de jaren 50, 60 is onmogelijk. De traditionele zuilen zijn haast afgebroken en niet meer in staat nog structureel een sociale en maatschappelijke rol te vervullen. Maar er ontstaan wel nieuwe zuilen, clans, die op basis van een ideologie mensen probeert te binden en binnen die gemeenschap weer wel elkaar helpen. Helaas vormen zulke zuilen zich vaak rond politieke, etnische en religieuze ideologieën. Deze ideologieën staan vaak haaks tegenover onze liberale opvattingen van vrijheid van meningsuiting waardoor er conflicten ontstaan of kunnen ontstaan.
Een ander deel van onze samenleving staat echter alleen. Ze voelen zich niet verbonden aan een clan of zuil en kunnen niet worden opgevangen door familie. Dan is de buurman of buurvrouw de aangewezen persoon om te helpen. Langzamerhand zie je initiatieven om -inderdaad de letterlijke- naaste te gaan helpen. Om iemand te kunnen helpen zal je ook helpers moeten hebben en vraag en aanbod bij elkaar moeten brengen. Zo is er een initiatief in een aantal Hollandse steden dat “Buuv” heet. Op een website kunnen via een prikbord mensen hun diensten aanbieden of hun hulpvraag stellen. Naast deze moderne vorm is het ook mogelijk dit met traditionele briefjes in de supermarkt te doen. Een vrijwilligersorganisatie verbindt vraag en aanbod en zo worden mensen uit de buurt geholpen met van alles-en-nog-wat. Van een middag mee gaan wandelen tot hulp bij het computeren. Voordeel van zo’n initiatief is dat er weer mensen over de vloer komen en elkaar leert kennen. Daarom is het ook van belang dat buurten ook regelmatig samen iets organiseren. Daardoor herkent men elkaars gezicht, en zal er minder schroom zijn om even aan te bellen als er iets is. Als men dan ook nog elkaar kan helpen, is dit helemaal geweldig. Zeker nu veel mensen door de terugtredende overheid, de crisis en werkeloosheid getroffen worden, zullen diensten door buren, waar vaak geen geld bij komt kijken, een belangrijke bijdrage kunnen leveren aan de kwaliteit van leven. Mensen kunnen langer zelfstandig wonen en ze voelen zich minder alleen. Ook in “Oud Dongen” is de wijkraad een dergelijk initiatief gestart: “Ons helpt ons”.
Dergelijke initiatieven slagen of falen met de inzet van vrijwilligers. Vrijwilligers zijn randvoorwaardelijk. Eigenlijk liggen er al veel plannen klaar, maar het wachten is op een aantal mensen en instellingen, die de schouders hier onder willen zetten. De wijkraad Oud Dongen is al begonnen. Wie volgt?

KLIK OP ONDERSTAANDE KNOP OM DE MIJMERING TE BELUISTEREN

Beoordeel dit bericht