Digitale transitie

Afgelopen week ben ik –op het hoofdkwartier van mijn werk- naar een trendwatcher geweest: Steven van Belleghem. Deze Belgische inspirator ging het met ons hebben over de digitale wereld en klantgerichtheid. Hij begon als groot liefhebber van techniek en gadgets over de opkomst van de digitale wereld. Feitelijk een gebied dat nog in de kinderschoenen staat. Sinds de industriële revolutie is er telkens één technologie geweest die in een periode bepalend was voor bijv. welvaart, arbeidsverhoudingen en aanwas van de wereldbevolking.

Volgens van Belleghem leven we nu in een tijd waar maar liefst vijf van deze technologieën volwassen worden: de mobiele evolutie, het “internet of everything”, 3D printen, robots en kunstmatige intelligentie. Om ze even af te lopen: alles gaat naar mobiel. In 2007 heb ik dit al voorspeld en nu is het werkelijk zo. Om te internetten gaat men niet meer achter een pc zitten, maar men pakt de tablet of de smartphone. Dit zijn apparaten, die ook veel toegankelijker zijn voor bijvoorbeeld oudere mensen of mensen met een beperking. De tweede ontwikkeling “internet of everything” koppelt moeiteloos alle apparaten en mensen aan elkaar: koelkasten die aangeven dat ze bijgevuld moeten worden, thermostaten die aan de andere kant van de wereld kunnen worden bediend, de beveiliging van je huis op afstand regelen. Allemaal al bestaande toepassingen, maar het aantal toepasmogelijkheden zal nog fors stijgen. Denk daarbij aan apparaten die in of aan je lichaam zitten. Dit levert een enorme berg data op, waardoor we, na analyse, nog beter in staat zijn onszelf te ontzorgen. De opkomst van de robots. Robots zijn er niet alleen meer om eenduidig geestdodend werk te doen, maar kunnen hoe langer hoe meer zelfstandig werken. Denk aan stofzuig- en maairobots, maar ook dit is maar het begin. Over 5 jaar koop je geen papierprinter meer, maar een 3D printer. Die gaat ons enorm helpen in al onze creatieve processen, maar ook voor produceren van van-alles-en-nog-wat. Productie verplaatsen naar goedkope lage-lonen-landen is niet zinvol meer. Stel dat je alle reserveonderdelen van apparaten thuis kan uitprinten? Of alleen een ontwerp van iets koopt en thuis zelf fabriceert. Veel minder logistiek en kosten. En ook milieuvriendelijker dus. En ondertussen worden de computers hoe langer hoe slimmer. Nog geen 20 jaar geleden won de eerste schaakcomputer van wereldkampioen Kasparov, maar het is een kwestie van jaren dat de computer sneller en beter analyses kan uitvoeren dan mensen.
En al deze technieken komen ook steeds sneller naar ons toe. Heeft het 100 jaar geduurd voordat haast iedereen telefoon had; 15 jaar voordat internet door zowat iedereen gebruikt werd en 10 jaar dat iedereen mobiel bereikbaar was; deze nieuwe technieken zullen waarschijnlijk binnen een periode van vijf jaar gemeengoed gaan worden. In de achtergrond wordt er ook nog gezorgd dat alles ook met alles kan praten door het aanleggen van 4G netwerken via verschillende technieken. We zitten dus in een digitale transitie.
Een transitie betekent dat we iets achter ons laten en naar iets nieuws gaan. Met deze transitie laten we heel veel achter. Denk aan ‘nieuw’ bijvoorbeeld aan de zelfrijdende auto. Een paar jaar geleden was dit nog science fiction, maar ondertussen worden er zeer serieuze proeven genomen. Wat heeft het voor effect als zoiets werkelijkheid wordt? Het kan bijvoorbeeld betekenen dat je autoverzekeringspremie gigantisch hoog wordt als je de auto zelf nog bestuurt. Misschien wordt het zelf besturen van een auto wel verboden. Want een computer wordt niet zat, is nooit lui of suf en kan uiteindelijk veel sneller betere beslissingen nemen, omdat hij ook ogen aan de zijkant en aan de achterkant heeft. Een gevolg is ook dat de lol van het bezit van een auto er helemaal vanaf gaat. Waarom zou je zelf een auto bezitten, als je er alleen in kan zitten om van A naar B te worden vervoerd. Autorijden wordt een soort openbaar vervoer.
De digitale transitie neemt ons werk uit handen; we hoeven over de meeste zaken niet eens meer na te denken. Het zal er gewoon zijn.
Maar ook de bedrijfsmodellen worden dan anders. Worden nu met marketingconcepten producten gebracht voor bepaalde doelgroepen in grote getallen; dat gaat veranderen. Enorme bedrijven, die vanuit dit model groot zijn geworden, zullen snel en sterk in betekenis afnemen. Eigenlijk zullen dit type bedrijven allemaal verdwijnen. Elke mens is een doelgroep op zich geworden; geen enkele mens is namelijk hetzelfde. En omdat aan alle persoonlijke wensen met de nieuwe technieken kan worden voldaan, zal ook het modebeeld volledig wijzigen. Geen eenvormigheid meer. Ik weet nog dat ik in de jaren zestig – nog in zwart-wit – keek naar Star Trek. Als ik dan al die geüniformeerde mensen en spullen zag in die serie, gruwelde ik al van zo’n toekomstbeeld. Terwijl we juist in de toekomst in staat zijn aan ieders wens te voldoen, zouden we dan allemaal in uniformen lopen? Dat ging er bij mij toen al niet in. Science Fictionfilms hadden vanaf dat moment bij mij al afgedaan.
Maar als deze transitie dus nu voltrekt: wat moeten wij dan nog als mensen? Tot op heden hebben alle technische revoluties geleid tot meer werk en een groei van de wereldbevolking en verhoging van de welvaart. Als bijna al het werk ons uit handen wordt genomen zullen we onze tijd moeten opvullen met dingen waar computers nu nog helemaal niet goed in zijn. Passie, empathie en creativiteit zal een computer ons niet brengen. Als ik bij een topkok ga eten in zijn restaurant dan gaat het niet alleen over de kwaliteit van het eten, maar ook hoe hij mij weet te verrassen met sfeer, smaakvariatie , opmaak van de gerechten. Dingen waarbij de digitalisering wel kan helpen, maar enkel kan worden gerealiseerd door mensen.
Voor het eerst zal deze technische revolutie leiden tot minder werk, omdat ook het ontwerpen van de techniek door techniek kan worden gedaan. Dat betekent dat we substantieel korter zullen moeten gaan werken. Maar hoe gaan we dan geld krijgen om te leven? Zal er überhaupt nog geld nodig zijn? Een nieuw economisch mondiaal model ontwerpen en uitvoeren zal het grote vraagstuk voor de toekomst worden. Zo’n grote missie is tot op heden nog nooit gelukt. Wie gaat ons daarbij helpen?

KLIK OP ONDERSTAANDE KNOP OM DE MIJMERING TE BELUISTEREN

Beoordeel dit bericht