Het faillissement van de publieke omroep op TV is nabij. Het is begonnen met het samenvoegen van een aantal omroepen. Daarmee kwam er minder concurrentie tussen de omroepverenigingen en daarom werd dus het aanbod van programma’s eenzijdiger. De omroepen, waarvan de meeste waren opgericht als roeptoeters van belangengroepen vlak voor de tweede wereldoorlog, hadden alle een probleem. Door de ontzuiling van de maatschappij kwamen ze los te staan van hun oorspronkelijke missie.Daarop zijn later nieuwe belangenomroepen als de EO en Max weer op ingesprongen.
Maar al bij al is met het terugdringen van het aantal omroepen en de veel grotere invloed van de zendercoördinatoren van de NPO het een stuk saaier geworden op de publieke zenders. Mede ook omdat amusement een vies woord is in publiek omroepland, vluchten de kijkers. die daar juist in zijn geïnteresseerd. naar de commerciële zenders. De VVD lacht in zijn vuistje, want zij hebben het sowieso al niet op de publieke omroep. Ze vinden het een grote geldverslindende hobby. Het grootste deel van het aanbod kan via de markt worden aangeboden. Dan kost het de belastingbetaler niets en kan dit geld gestoken worden in een veel nuttiger doel zoals belastingverlaging voor de rijken. Er blijft slechts een taak voor de toezichthouder om erop toe te zien dat we niet alleen vermaak voorgeschoteld krijgen. Het aantal publieke zenders ten behoeve van nieuwsuitzendingen en actualiteiten kan van 3 makkelijk naar 1 en om van het gezeur af te zijn naar 2; goed dan.
m deze reden zou je de TV-zenders niet alleen moeten afslanken. Andere motieven zijn belangrijker. De mediaconsument is aan het veranderen. Zoals bij muziek Spotify, Apple Music en Deezer muziek aanbieden die jij zelf bepaalt, gebeurt dit bij TV ook. Netflix, HBO, Videoland en dergelijke aanbieders, bieden niet alleen films en series aan, maar hoe langer hoe meer ook documentaires. Jij als consument bepaalt zelf wanneer je kijkt. Dat is bij de tv-omroepen maar ten dele zo. Providers bieden de consumenten hoe langer hoe meer apparaten aan waarmee je achteraf je programma’s kan bekijken of kan opnemen en ik merk zelf dat dit mij meer vrijheid geeft om te bepalen wanneer ik wat bekijk. Rechtstreekse TV is alleen nog interessant voor liveregistraties. Dus nieuws en actualiteiten, liveregistraties van muziek, politiek en sport. De rest on-demand.
Natuurlijk begint dan de ouderenbond weer te schetteren dat ruim een miljoen Nederlanders geen internet hebben en niets van die nieuwerwetse apparaten snappen. Een mooie taak voor de industrie en de maatschappij om deze groep hierbij te helpen. De industrie moet gebruiksvriendelijkere apparaten maken en de helpende kleinzoon ziet zijn oma ook weer eens.
Het is inderdaad niet altijd even simpel. Als je TV of provider geen app heeft om een film af te kijken, zoals bij mij met HBO GO, dan ben ik genoodzaakt de film op mijn iPAD af te spelen en via Apple TV op een ander dan mijn standaard HDMI-kanaal op de TV af te spelen. Dan moet je wel een goedwerkende WiFi hebben, anders krijg je stotter-TV. Ik zie mijn moeder, die onlangs 89 is geworden dit inderdaad niet even doen.
Het is nu begin juni 2016. Al bijna een maand geleden is de TV-zomer begonnen. In mijn ogen begint de zomer op 21 juni, maar bij de publieke omroep dus al begin mei. En dan ook nog elk jaar vroeger. Populaire TV-grootverdieners als Pauw, Tan en Matthijs van Nieuwkerk nemen vijf maanden vakantie en wij arme tv-kijkers moeten het stellen met herhalingen, vijf maanden lang, als je niet van sport houdt. Op deze wijze roept de publieke omroep inderdaad over zich af dat het kijkvolk gaat kiezen voor on-demandaanbieders. Als straks ergens in oktober de zomer in omroepland voorbij is, is het maar de vraag of het kijkvolk terug wil keren. Als men eenmaal de smaak van on-demand, niet alleen betaald, maar ook als internetaanbod via bijv. YouTube heeft te pakken, dan zal het traditionele TV-kijken langzaam maar zeker tot het verleden gaan behoren. En daarmee kan ook het aanbod via drie publieke zenders wel worden teruggebracht naar twee of één.
Als je nu nog een TV koopt zit er een analoge TV tuner in en een kaartslot voor een kabelaansluiting. In de meeste gevallen wordt de TV bestuurd door een apparaat van de provider. In de praktijk wordt de TV alleen gebruikt als monitor en soms ook als luidsprekerset. Nog even en de monitor op je bureau is volledig gelijk aan wat we vroeger TV noemden.
Het medialandschap wordt door de concurrentie met elkaar, maar ook door nieuwe beeldmediamakers als vloggers nog meer versnipperd. Daarmee kun je voor iedereen een eigen aanbod creëren, waardoor de consument waarschijnlijk niets meer selecteert waar hij niet van tevoren weet dat het hem interesseert. Het risico dat de beeldconsument zeer eenzijdig kiest is daarmee enorm groot. Geen Commissariaat voor de Media die de consument beschermt tegen een slechte verdeling van cultureel, educatief en informatief aanbod. Daar moeten we dan maar ook mee ophouden.
Het enige echte nadeel is dat je de volgende dag bij het koffiezetapparaat met niemand zoals vroeger nog even de aflevering van Lewis of zo van de avond tevoren kan evalueren. Dat wordt nostalgie. Lewis, wie is dat?