Bye Bye Britain. Het weerbarstige Verenigd Koninkrijk heeft met een referendum zich uitgesproken om de Europese Unie te verlaten. Dat is een enorme dreun voor zowel de Britten als voor de EU, al zien de Britten dit blijkbaar niet zo. Onze premier Rutte ziet de uitslag als een soort tik op de vingers van de EU. Daarmee moeten we wakker geschud worden, zodat de EU eindelijk weer eens een goede koers gaat varen.
Onze premier is altijd optimistisch en ziet dit als een kans. De geschiedenis zal ons vertellen hoe dit gaat uitpakken.
Het is altijd al een moeilijke verhouding geweest tussen de Britten en de EU. Ze wisten altijd ervoor te zorgen dat ze uitzonderingsposities kregen en hielden ook veel besluiten tegen in Brussel. In zoverre is het mogelijk een opluchting, maar de vijfde economie ter wereld vertrekt, en dat zal zonder meer grote gevolgen hebben. De EU staat al een tijd onder enorme druk. Ze blijken niet in staat om de grootse problemen in Europa aan te pakken, zoals de immigratie. Het onbegrijpelijke en mensonterende akkoord dat Europa heeft gesloten met Turkije, is wellicht het beste voorbeeld ervan. En dit akkoord blijkt niet eens te werken en de lachende derde is het opkomende sultanaat Turkije. Een typisch voorbeeld om de nee-stemmers in Groot-Brittannië te voeden. Met betrekking tot de echt belangrijke zaken blijkt de EU gewoon machteloos te zijn. De Britten zijn hier zelf ook medeschuldig aan, want vooral de Britten stonden echte Europese mandaten niet toe. De anti-Europa-beweging in Nederland is, onder aanvoering van Geert Wilders, al direct het podium opgesprongen om te gaan koeren dat er een NEXIT moet volgen. De Britten geven het goede voorbeeld, volgens het orakel van Venlo. Om dit negatieve sentiment te voeden zal de pers Wilders een fors podium geven, zoals altijd: zeggen dat het verfoeilijk is wat hij zegt, maar zijn uitspraken duizenden keren herhalen. Bij elke herhaling wint hij weer tien stemmen.
Formeel zal het twee jaar duren voordat de deur officieel dicht gaat voor de Britten, maar ik ben bang dat de effecten van de Brexit al veel sneller tot verwijderende acties zullen leiden. Sinds de EU niet alleen een economische eenheid is, maar ook politiek consensus wil bereiken, verzwakt het vertrek van de eilanders ook de veiligheid binnen Europa. Vanuit Frankrijk wordt er al flink gemord. Waarom houden we de vluchtelingen nog tegen in Calais, mokken de Fransen? Als dit tot handelen leidt va de Fransen, kan de verstandhouding met het Verenigd Koninkrijk al snel tot het vriespunt dalen en is het maar de vraag of het twee jaar duurt voordat de deuren op slot gaan. Cameron, de premier die zich had geschaard voor het EU-lidmaatschap heeft zijn ontslag al ingediend. De onderhandelingen met de EU over de voorwaarden van het loskomen van de EU laat hij over aan zijn opvolger. Vreemd genoeg zal dat waarschijnlijk een partijgenoot worden. De keuze voor een Brexit bleek geen labour- versus conservatievenkeuze te zijn.
Groot-Brittannië zal het moeilijk krijgen. Na het referendum bleek dat Noord-Ierland en Schotland zich hebben uitgesproken om in de EU te blijven. Betekent dit dat het Verenigd Koninkrijk naast een breuk met de EU ook uiteen zal vallen? Het zal zo’n vaart niet lopen, maar het zal zeker onrust tot gevolg hebben. De beurzen zakken, het pond Sterling heeft een duikeling gemaakt en heeft de Euro hier ook in meegenomen. De triple-A status van Groot-Brittannië staat onder druk. De financiële wereld weerspiegelt het mondiale sentiment. Niet alleen de Britten hebben verloren, maar de gehele EU.
De EU, die in 2012 nog de Nobelprijs voor de Vrede kreeg, vanwege bijna 70 jaar geen oorlog mee, zal met het afbrokkelen van de United Kingdom als enabler tot gevolg hebben dat er meer verdeeldheid komt. Ook andere landen zullen een exit gaan overwegen. Met een verzwakkende EU zal de Internationale politiek polariseren en is het maar de vraag of we de komende 70 jaar oorlogsvrij zullen blijven.
Misschien is deze Brexit ook wel de inleiding tot een nieuwe wereldorde, waarbij minder macro-economisch wordt gedacht en we weer teruggaan naar micro-economieën, die veel beheersbaarder zijn en bovendien een veel kleinere ecologische footprint zouden kunnen afdrukken. Het is als kijken in een glazen bol. Het vertrek van de United Kingdom voelt toch wel als het opstappen van een recalcitrante sterspeler uit een voetbalelftal. Het kan voor beide goed of verkeerd uitpakken.
Voorlopig voelt het alsof er alleen maar verliezers zijn.