Een mening is een in de mens aanwezige subjectieve opvatting, dan wel attitude, ten opzichte van toestanden, gebeurtenissen of andere personen. Zowel een individu als een groep kan een mening bezitten. Een mening heeft betrekking op een onderwerp. Met het uitspreken van een mening maak je kenbaar hoe je ergens over denkt.
Een mening uit zich in een uitspraak en de wezenlijke opdracht van de mening is een waardebepaling of beoordeling.
Een mening geeft weer hoe iemand iets ziet. Wanneer twee of meer personen er een andere mening op na houden, dan spreken we van een meningsverschil.
Een mening ontstaat op basis van eigen ervaring en kennis binnen de context van eigen sociale omgeving en karakter en is een gevolg van cognitief denken, waardoor het altijd gevormd is door individuele standpunten die beïnvloed zijn door wat er binnen de samenleving geldig is. Meestal komt hier ethiek bij kijken. In de politiek wordt het uitwisselen van verschillende meningen en opvattingen een debat genoemd. Waarbij uiteindelijk geldt dat de mening met de meeste aanhangers wint.
Een mening kan onder meer gaan over de vraag in hoeverre iets ethisch goed of slecht is. Met name zo’n mening wordt ook wel een waardeoordeel genoemd.
Bovengenoemde definitie komt uit Wikipedia. In deze beschrijving staan drie belangrijke woorden: subjectief, ethiek en waardeoordeel. Als columnist heb ik niets anders dan meningen over van alles en nog wat. Je probeert een onderwerp te ontleden, doet wat onderzoek en aangezien het niet wetenschappelijk is wat ik doe is subjectiviteit zeker aan de orde. Afhankelijk kan mijn mening in een column een ethische lading hebben en soms spreek ik ook een waardeoordeel uit. Dat laatste kan betekenen dat mensen met een andere mening zich tegen je standpunt keren. Op zich niet erg, mensen hebben in ons land vrijheid van meningsuiting. En zolang iemand tegen je standpunt is, kun je hierover een dialoog starten en argumenten uitwisselen om elkaars mening te beïnvloeden. Dan ga je debatteren. Via brieven, mail, social media of in een gesprek. De bedoeling is dat je elkaar bestookt met argumenten, maar niet persoonlijk wordt
Ik weet nog dat in het begin van mijn vrijwilligersbestaan ik zitting had in de coördinatiecommissie van OJD – ongeorganiseerde jeugd Dongen, en dat we tot midden in de nacht met verhitte koppen aan het argumenteren waren of iets een goed of slecht idee was. We hielden altijd wel wat tijd over om naar Koos Ariëns te gaan om samen nog een pint te drinken. Weg met alle animositeit en spanning. Het was er altijd gezellig. Na afloop was alles vergeten, hoe oneens we het ook met elkaar waren tijdens de vergaderingen. En dit lukte omdat we nooit persoonlijk werden. We hadden altijd respect voor elkaar en zagen nooit aanleiding om iemand te beledigen vanwege zijn mening, Als dit wel het geval zou zijn, zou dit zeker niet goed gevallen zijn in de groep.
In de huidige samenleving zien we standpunten verharden. Onder het mom van vrijheid van meningsuiting mag iedereen maar van alles roepen, hoe ongenuanceerd en beledigend het ook is. Dat laatste is nooit de bedoeling geweest van de vrijheid van meningsuiting. Het zou moeten gaan zoals destijds bij ons bij OJD. Omdat het woord mening ook over ‘waardeoordeel’ en ‘ethiek’ gaat wordt beledigen en schelden ook geschaard onder deze vrijheid. De vrijheid van meningsuiting blijft daardoor vaak nog slechts beperkt tot schelden en beledigen en de subjectieve argumentatie is ondergeschikt geworden. Ik ben dus van mening dat we de vrijheid van meningsuiting moeten afschaffen en wijzigen in: ‘vrijheid van argumentatie’. Daarmee worden debatten inhoudelijker en technischer, maar verliest het de emotionele lading, waardoor mensen niet meer beledigd of uitgescholden worden of voor schut gezet. Voorzitters moeten debatten afkappen als het persoonlijk wordt of stigmatiserend.
Een ander voordeel van de vrijheid van argumentatie is dat het minder snel ophitsen tot gevolg zal hebben. Natuurlijk blijven de argumenten subjectief, maar ze gaan puur op de inhoud als je een verbod legt op belediging en schelden in het debat
In sommige landen word je hard gestraft als je een ander mening hebt. Groepen hebben een mening en zetten zich opgehitst door hun regering af tegen groepen met een andere mening. En dit alleen omdat de belaagde groep verdacht wordt van steun tegen de regering. Individuele of zelfs collectieve bewijzen zijn er nog niet, maar toch. En door een andere mening als groep, wordt de groep gediscrimineerd en zelfs onderdrukt. De wereld polariseert enorm. De onrust neemt toe en beïnvloedbare massa’s laten zich meeslepen in abjecte standpunten. Waar gaat dit naar toe?
Maar laten we eerst eens ophouden met elkaar beledigen en schelden naar elkaar en dit niet meer scharen onder de vrijheid van meningsuiting. Ophitsen van een menigte met als achtergrond: wie niet voor mij is, is tegen mij stimuleert de verdeeldheid, populisme en nationalisme en voedt vooral angst.
Ik zou haast religieus worden om te gaan bidden dat de wereld zijn verstand weer bij elkaar krijgt.
Dat betekent dus dat ik stevig wanhopig ben.