Vanmorgen las ik de krant en wat ik las maakte me boos. Het lijkt erop dat de streekkrant hoe langer hoe meer het podium wordt van nationalisten. Daar waar Geert Wilders in het verleden genegeerd werd, vanwege het feit dat zijn ‘beweging’ niet democratisch is en zijn xenofobe ideeën weerzinwekkend zijn, krijgt hij en zijn ultrarechtse intelligente corps-kornuiten van het Forum voor Democratie binnen de krant hoe langer hoe meer een podium.
Blijkbaar met het gevoel dat je een inzicht dat door pakweg een kwart van het volk wordt gedragen niet mag ontkennen. Hoe langer hoe serieuzer worden de bruine ideeën over de krant uitgesmeerd. Ook vanmorgen stond ik daarom op het punt de krant maar op te zeggen. Zelfs als de PvdA nu weer in overweging neemt om ‘goede’ voorstellen van de PVV mogelijk te gaan steunen, overkomt me hetzelfde gevoel. Ik moet me over deze gevoelens heen zetten, want blijkbaar zit er iets meer achter. De wereld staat op zijn kop. Op microniveau in ons dorp is daar weinig van te merken, en ook niet in je directe omgeving. Maar als een president Trump zijn ‘America First’ inmiddels vertaalt als dat hij alle wereldproblemen als eerste met agressie gaat aanpakken; als er om de haverklap in onze Westerse steden terroristische aanslagen worden gepleegd door sharia-aanhangers; als Nederlandse Turken geen Nederlanders blijken te zijn; als onze culturele waarden als Zwarte Piet en de christelijke feestdagen worden bedreigd; ja dan krab je jezelf weleens achter de oren. Welke trein heb ik gemist?
Ik, die elke vorm van achterstelling en discriminatie in al zijn vormen verachtelijk vond, tref in 2017 een wereld aan waar de schotten weer omhooggaan en waar hoe langer hoe meer in hokjes wordt gedacht. Hokjes, die klein en overzichtelijk zijn en die vooral bezig zijn mensen en ideeën uit te sluiten. Eigenlijk is dit nieuwe wereldbeeld een grote tegenreactie op de globalisering die al decennia aan de gang is. Globalisering slokt economische, militaire en culturele verschillen op. Aanvankelijk leek globalisering logisch en handig. Door het verdwijnen van grenzen waren vooral veel economische barrières geslecht, zodat vrijhandel ontstond en iedereen zijn spullen waar ook ter wereld kwijt kon. Er ontstond een beweging waar productie en diensten werden verplaatst naar plekken waar deze het goedkoopst werden geproduceerd of aangeboden, vaak buiten het zicht van de consument. De Westerse samenleving profiteerde hier flink van. Hoe deze goedkope goederen en diensten werden geproduceerd viel buiten de controles van normen van de eigen samenleving. Hoe langer hoe meer wordt nu zichtbaar wat dit tot gevolgen heeft. Mensonterende toestanden in lagelonenlanden zorgen voor mondiale protesten
.Verderfelijke regimes in het Midden-Oosten worden de hand boven het hoofd gehouden om de Westerse welvaart in stand te houden. Het verschil tussen arm en rijk wordt alleen maar groter. Het aanjagen van de economie die alleen gericht is op groei put de natuurlijke bronnen uit en bedreigt het mondiale klimaat.
De tegenreactie is denken aan een circulaire economie, waar in een gecontroleerde omgeving grondstoffen worden gebruikt en hergebruikt en groei geen doel is. In zo’n situatie speelt macht nauwelijks een rol en in de huidige machocultuur zijn we helaas nog ver weg van dit systeem.
Er is een volksverhuizing aan de gang. Vele volkeren zijn kansloos omdat ze of in een gebied wonen wat niets te bieden heeft, waar etnische conflicten zijn en/of als eerste de gevolgen van de opwarming van de aarde merken. Daarbij komt nog dat de machthebbers in deze landen vaak dictators zijn en de schamele inkomsten niet delen met hun bevolking. Zo hebben we onlangs weer een inzameling gedaan voor noodhulp in Afrika. Om mijn geweten te sussen heb ik ook hier een bijdrage aan geleverd tegen beter weten in. Het opgehaalde geld blijkt niet op de juiste plaatsen terecht te kunnen komen door de verachtelijke regimes en constante gewapende etnische conflicten ter plekke. Water naar de zee dragen dus. Humanitair is dit een ramp waarbij we water aanbieden om een brand in en frituurpan te blussen. Goed bedoeld, maar het probleem wordt alleen maar groter. Als jij daar zou wonen zou je ook weg willen. Logisch dat mensen, die dit niet meer aan willen zien of mee willen maken, proberen te vluchten. Maar het aantal vluchtelingen wordt te groot om opgenomen te worden in onze gemeenschap. Niet alleen qua aantal, maar ook door culturele verschillen. De globalisering heeft op dit gebied niet plaatsgevonden en de vraag is of dit eigenlijk wel zou moeten gebeuren of dat het eigenlijk wel kan.
En dus zijn er partijen binnen ons politiek stelsel die de gevestigde waarden uit pakweg 1950 als de culturele norm stellen en alles wat door van-buiten-af anders wordt, als bedreigend ervaren en willen uitsluiten. In die tijd hadden we een overzichtelijke wereld waar Nederland, ondanks de verzuiling, keihard werkte om de oorlog zo snel mogelijk te vergeten. Iedereen leefde in zijn eigen cocon en had nauwelijks kennis wat buiten zijn eigen kring plaatsvond. Toen was geluk nog heel gewoon.
Maar de omstandigheden waren destijds heel anders. Groei en vooruitgang stonden voorop en we hadden niets. Nu zijn we een volgevreten op consumptie gerichte samenleving, die vooral deze positie wil handhaven. Als hier allerlei vreemdelingen komen die heel andere culturele waarden hebben over God, homo’s en vrouwen en zich achter de sharia willen gaan scharen, ontstaat er mogelijk een theocratisch stelsel waar een andere elite de macht gaat grijpen. Dat is niet de bedoeling. Dus moeten volgens de nationalisten de hokjes kleiner worden en de muren hoger. En van onze culturele waarden moeten ze afblijven!
Omdat er inmiddels zoveel culturele verschillen zijn in onze gemeenschap worden op plekken waar die culturen elkaar raken, zoals bij scholen, omroepen en supermarkten, compromissen bedacht, die als olie op het vuur werken bij de nationalisten. Nederland wordt van ons afgepakt!
Om deze bewegingen allemaal in goede banen te leiden lijkt schier onmogelijk. Er is een deel van de bevolking dat alles van buitenaf bedreigend vindt, omdat men niet van plan is iets toe te geven of in te leveren Dit deel wordt alsmaar groter, waarbij nationalistisch denken de gemeenschappelijke basis vormt. Men wil niet beseffen dat de wereld niet van ons, maar van iedereen is.
Met een nationalistische houding lossen we de problemen echter niet op. Dat leidt tot oorlog en geweld. Wel is het aan te bevelen dat iedereen democratische culturele regio’s respecteert en je als nieuwe inwoner alleen door te assimileren welkom bent. Ben je dat niet van plan, draai maar om. Ook dit is niet gemakkelijk en discriminerend, maar wellicht wel het compromis wat nog haalbaar lijkt. Mensen overtuigen dat er maar één waarheid is, is kansloos. Ook ik zal moeten accepteren dat er nu eenmaal onoverbrugbare verschillen zijn tussen mensen en cultuur en dat een ‘melting pot’ een illusie is. Deze draai lijken we langzaam allemaal te maken; zelfs ik.