Iedereen die beweert dat zijn zorgverzekering de beste oplossing is voor zijn persoonlijke situatie kletst uit zijn nek. Het is al een vraag of een zorgverzekering een echte verzekering is. Als we het DNA van verzekerden als input zouden mogen gebruiken voor het accepteren van de zorgverzekering, dan zouden veel verzekeraars erg terughoudend zijn. De termen die gelden binnen een verzekering zoals een ‘plotseling, van buiten komend onheil’ waarvoor men verzekerd is, zijn bij een zorgverzekering al helemaal niet van toepassing. Bij de jaarlijkse tombola: blijf ik of vertrek ik bij mijn zorgverzekeraar, wordt door de reclamemakers beweerd dat je wel gek bent als je blijft zitten. Dat kost jou geld. De vraag is of dit zo is.
Gelukkig beweegt de markt ondanks deze geluiden redelijk traag. Enkele jaren geleden stapte nog bijna 7,5 % over, maar de verwachting is dat dit nu zal dalen tot 5,4%. Dit is zelfs nog iets lager dan in 2011. Het is ook wel logisch dat het aantal overstappers lager wordt. Vroeger vroeg je zoiets aan een assurantietussenpersoon, maar sinds die transparant moet zijn over zijn beloning, zijn verzekerden niet meer van plan aan deze adviezen geld uit te geven. Ze zijn dus afhankelijk van het doe-het-zelfgedoe op internet. Dat is niet aan velen besteed. Maar al zou je wel de expertise in huis hebben, dan kun je nog niet in de toekomst kijken en is dit een erg tijdrovend karwei. Er zijn vele pakketten en de verschillen lijken klein, maar zijn soms erg groot. Verzekeraars kopen zelf ook weer zorgpakketten in, maar het risico van overconsumptie van dekkingen kan zomaar op jou als verzekerde worden afgewenteld. Zo hoorde ik van een man die vanwege een aandoening dekking had voor onbeperkte fysiotherapie, maar toch tegen het einde van het jaar van de therapeut te horen kreeg dat de behandeling moest stoppen, omdat het maximaal aantal ingekochte behandelingen overschreden was. Dus al kloppen de voorwaarden, de uitvoering kan heel anders uitpakken. En ook kan het voorkomen dat het ziekenhuis waar jij behandeld wil worden niet op de lijst voorkomt van jouw verzekeraar. Dit soort verrassingen is in een geprivatiseerde wereld niets bijzonders. Omdat de inkomensverschillen binnen Nederland binnen de medische sector niet zo groot zijn, is het logisch dat verzekeraars rare afspraken maken om kosten te drukken. Daarmee lokken ze jou. En als je dan aan het einde van het jaar geen last hebt gehad van dit soort situaties, ben je met een goedkope -uitgeklede verzekering-inderdaad goedkoper uit.
De basisverzekering heeft in principe overal dezelfde dekking -en eigen risico- en de verzekeraar moet de verzekering accepteren. Een aanvullende dekking kan leiden tot medische acceptatie. En dan is het maar de vraag of het slim is om over te stappen. Als een verzekeraar verwacht dat gezien jouw medische toestand jij mogelijk een groot risico bent, dan word je geconfronteerd met uitsluitingen, eigen risico’s of verhoogde premies bij oversluiten. Vaak is oversluiten dan helemaal niet slim. Ook zijn er mensen die die aanvullende dekking maar overbodig vinden. Wat echt belangrijk is valt immers binnen de basisdekking. Maar je zult zien dat de dekking van de basisverzekering niet zo snel zal groeien dan de medische ontwikkelingen. Een reden dus om de premies jaarlijks te verhogen en ook het eigen risico te verhogen. Toch zal ook dan het verschil blijven groeien. Sommige mensen verhogen het verplichte eigen risico ook nog eens om de premie te drukken. Dat zijn mensen die verwachten dat ze niet ziek worden het komende jaren. Pure gok, want voor hetzelfde geld gebeurt er iets, waardoor je voor erg hoge medische kosten komt te staan. En de kosten zullen stijgen. Goedwerkende moderne middelen worden ontwikkeld door de farmaceutische industrie en blijven tot wel 25 jaar lang binnen een patentconstructie onbetaalbaar. De kosten moeten eruit komen en een zeer forse winst is toch het enige doel van het commerciële farmaceutische bedrijf? Dat vraagt immers de aandeelhouder.
Een ander punt is de pakketvorming die verzekeraars aanbieden. Ouderen krijgen geen zwangerschapsbehandelingen vergoed en voor mannen en of vrouwen worden ziektes van het andere geslacht uitgesloten. Dit lijkt slim, maar het ondermijnt het principe van verzekeren: draagt elkanders lasten. Als iedereen precies verzekert wat hij waarschijnlijk gaat mankeren kan er geen sprake meer zijn van een verzekering, maar wordt het een vorm van sparen. Doordat de kruissubsidies wegvallen binnen de zorgdekking, moeten de premies voor mensen die zich voor specifieke zaken verzekeren wel fors omhoog. Dan wordt verzekeren onbetaalbaar.
Vreemd dat verzekeraars met argusogen de ontwikkelingen van de extra dekkingen volgen. Door hunzelf bedachte constructies bijten nu in de eigen staart. Het gevolg kan zijn dat deze dekkingen geheel gaan verdwijnen. Dan zal dit deels gecompenseerd moeten worden in de basisverzekering. Dat zou zomaar kunnen leiden tot tientallen procenten premieverhoging per jaar.
Tot slot lijkt de zorgverzekering een maatschappelijke voorziening. Maar de medewerkers van zorgverzekeringen werken in een commercieel bedrijf met commerciële regels, zoals forse beloningen, vooral binnen de top van het bedrijf. Dit wordt hoe langer hoe meer als niet-acceptabel gezien, terwijl het volstrekt logisch is, als de rol van de overheid maar erg beperkt is.
Terug naar het begin. Ik zou zeggen: doe niets als je geen erg nare ervaringen hebt gehad met je verzekeraar en je de premie gewoon kan blijven betalen. Oversluiten naar een goedkopere verzekeraar kan wellicht betekenen dat je aanvankelijk goedkoper uit bent per maand, maar jij kan niet in de toekomst kijken wat je gaat mankeren. Misschien kun je als alternatief beter een tiental staatsloten kopen.