Bubbel

Men weet alles van ons. Loop je met een smartphone of tablet rond; tik je wat zoektermen in bij Google, oriënteer je jezelf op een nieuwe aankoop: al gauw merk je dat de reclames die je berichten van de gratis social media-apps larderen, inspelen op jouw belevingswereld. Allemaal prima, maar laten ze ook ophouden als ik de aankoop heb gedaan. Om één of andere reden hebben de cybermarketeers dat nog niet helemaal in de gaten.
Met de technieken die hiervoor worden toegepast is men bezig jou als consument te profileren.

Waar ben je in geïnteresseerd? Hoe kan ik jou zo gepersonaliseerd mogelijk als klant in verleiding brengen? Ik neem aan dat de methodes succesvol zijn, want ze worden overal toegepast. Het is soms verrassend hoe het werkt, alsof het lijkt dat de computer je gedachten kan lezen. Hoe zit het dan met die AVG-wetgeving, die onze privacy zou beschermen? Geen idee of de internetmarketeers zich aan de richtlijnen houden, maar als consument zet je zelf telkens de poort wagenwijd open. Want kom je op een website, dan dwingt men je om cookies te accepteren voor ‘een goed-werkende site’. Niemand wil een slechtwerkende site, zeker niet als je er doelgericht op bent af gesurft. Dus die cookies worden gebruikt om je gedrag te analyseren. En er blijkt een levendige handel te zijn in internetsporen, zodat de hele markt binnen no-time weet waarnaar jij op zoek bent. Hoewel ik hier niet op zit te wachten is dit het goede nieuws.

Met het profileren word je langzaam maar zeker in een bubbel geduwd. Als het gaat om je koopgedrag is dat nog enigszins te billijken. Maar als het om nieuws gaat vind ik dit toch anders, Als ik alleen maar nieuws krijg voorgeschoteld wat past bij mijn leeftijd, levensstijl, hobby’s en maatschappelijke positie, dan wordt dat nieuws wel erg eenzijdig. En al heel snel lijkt het alsof de wereld rondom jou en je interesses draait. Het deel van het nieuws wat niet bij jouw persoon past, wordt simpelweg niet gepresenteerd. En het wordt nog erger. Nieuwssites vragen welk type nieuws je wil volgen. Ook hier zul je gauw geneigd zijn te kiezen voor je voorkeuren. Het gevolg is dat een groot deel van de maatschappij aan je voorbij gaat. Dat is ronduit slecht en als je in complottheorieën gelooft, dan lijkt het wel alsof men dit bewust doet, om jouw wereldbeeld bij te schaven.

Dat is tegen alles wat nieuws zou moeten zijn. Vroeger beweerde kranten dat ze objectief en eerlijk waren, maar intussen weten we wel beter. Kranten hebben een bepaalde signatuur en dat weet bijna iedereen. Het principe van hoor en wederhoor wordt volgens journalistieke principes door kwaliteitskranten wel gehanteerd, maar dat betekent niet dat de krant geen stelling neemt.

Jij als consument kunt hier rekening mee houden, maar het aanbod van nieuws is in de huidige tijd veel breder doordat Jan en Alleman van alles op het internet kan zetten. Daar worden de journalistiek criteria van nieuwsgaring zeker niet altijd gevolgd, waardoor zeer eenzijdige berichten als waarheid worden weggezet. En niet in een column, zoals ik schrijf, die uitgaat van de mening van de schrijver, maar in een artikel dat beschreven is als de enige en niet te vermurwen waarheid, zonder enig kritisch tegengeluid. Doorzie je dit eenzijdig geblaat niet en word je door de profilering van het internet continu belaagd met vergelijke rabiate onzin, dan ben je in een oogwenk verandert van een brave burger in een fanatieke aanhanger van het één of ander.
Dag kan toch niet de bedoeling zijn. Je moet juist zo breed mogelijk jezelf oriënteren om een beeld te krijgen hoe de wereld in elkaar steekt. Vanuit een holistische blik behoor je naar de wereld te kijken en deze te beoordelen. Ik heb zelfs al moeite met de geschiedenisboeken die we vroeger moesten leren. Daar werd een geschiedenis beschreven vanuit één punt. Dat vond ik al apart, want het standpunt waar vandaan werd gedoceerd was altijd het onze. En is dat de ware geschiedenis? Met het lezen en zien van Europa van Geert Mak werd me duidelijk hoe we door geschiedkundigen worden bedrogen als je de andere kant van het verhaal gaat belichten. Een geschiedkundige waarheid bestaat dus eigenlijk niet.

Met de internetmarketing van nu wordt elke vorm van cognitieve dissonantie weggenomen. Je wordt in de digitale berichtgeving alleen maar bevestigd in je reeds bestaande mening. Dat kan niet goed zijn. Laat je dus niet opsluiten in deze internetbubbel. Ga eens kijken bij mensen die totaal anders zijn dan jezelf en praat daar eens mee.

En ga bewust eens een andere kant op als je een zoekterm bij Google intikt. Het is verrassend hoe de andere wereld eruit ziet.