Softwareupdate

Vroeger had je apparaten en computers. Een computer is ook een apparaat, maar voor allerlei doelen inzetbaar. Een apparaat in mijn ogen heeft vaste functies: een wasmachine, een luidspreker, een telefoon. Tot ongeveer 2005 bleef het elektronische deel van een apparaat beperkt tot op zichzelf staande functies, zoals het wisselen van programma’s, aan en uit zetten en zo. Het apparaat was niet verbonden met een netwerk, behalve ten aanzien van de stroom.
Innovatieve bedrijven bedachten dat je apparaten mogelijk ook in een netwerk kunt plaatsen.

Voordeel hiervan is dat je het apparaat meer dingen kunt laten doen, bijvoorbeeld het afgeven van signalen als er iets moet gebeuren. Langzamerhand kon je hoe langer hoe meer apparaten verbinden met internet. Soms maakt een apparaat een eigen WiFi om bestuurd te worden en sommige apparaten werden gewoon computers, zoals de eerste iPhone in 2007 en alle Apple en Androidopvolgers. Er zijn apparaten die in een eigen netwerk zitten naast de WiFi, zoals Sonos en Hue-lampen. Sonos maakt bijvoorbeeld het mogelijk dat je met een app in alle ruimtes van je huis draadloos verschillende geluidsbronnen kunt selecteren. Inmiddels is dit concept ook door andere fabrikanten overgenomen. Net als Apple wordt bij Sonos zowel het besturingssysteem als de hardware door de fabrikant geproduceerd. Dat gaat allemaal goed tot de fabrikant besluit de software aan te passen. Ook dat kan goed blijven gaan, zolang de hardware blijft werken. Maar op enig moment zijn de innovaties zo ingrijpend, dat de hardware de software niet meer kan volgen. Dan spreekt de fabrikant over end of lifecycle. Voor een multifunctioneel apparaat als een smartphone wil een klant dit nog wel accepteren, al moeten er wel afspraken gemaakt kunnen worden met de fabrikant hoe lang zo’n lifecycle is. Maar voor een apparaat met maar één functie als een stel luidsprekers is dit moeilijker verteerbaar.

Mijn vorige speakers hebben het bijna 30 jaar volgehouden en nu zegt Sonos dat de software van mijn nog niet zo oude Sonosspeakers niet meer wordt geupdated, zodat ik binnenkort in een stil huis zit. Voor dit bedrijf was het de eerste keer dat ze zoiets aankondigde. Ze hebben dit niet slim aangepakt. Ze dachten de mensen te kunnen verleiden door huidige Sonos bezitters een extra korting op de vervangende apparaten te geven, met als randvoorwaarde dat de oude apparaten dan softwarematig onklaar werden gemaakt. Zo hoopten ze op een snelle manier van de discussie af te komen dat de oude apparaten eigenlijk veel te vroeg waardeloos waren geworden. Dit is tegen het zere been van onze duurzaamheidshysterie. Hoe kan een bedrijf je dwingen een nog goed werkend apparaat te laten recyclen? En waarom zou ik iets vervangen wat voor mij exact hetzelfde doet als wat ik al had? Want afgezien van vormgeving en wellicht een iets betere geluidskwaliteit is er niets veranderd. Behalve de prijs dan; die is hoger geworden. Het is onduidelijk wat nu wel en niet blijft werken. Logisch is nog dat nieuwe functionaliteit niet gaat werken op je oude apparaten, maar vertrouwde zaken zouden het toch gewoon moeten blijven doen? Het eens zo populaire merk maakt zich ongeloofwaardig en andere merken gniffelen al om de marktpositie in te nemen. Het is overigens maar de vraag of die ook later niet met dezelfde boodschap komen.

Lastig blijft dat nog goed werkende hardware moet worden vervangen omdat de software niet meer werkt. Ik kan me voorstellen dat fabrikanten gedwongen worden om apparaten zo te maken dat bij een grote softwareupdate er een terugroepactie komt om de hardware aan te laten passen, zodat alles wat in het verleden werkte, blijft werken. Je zou dit in een abonnement kunnen gieten, waarbij je garandeert dat de werking van de oorspronkelijke functionaliteit minimaal blijft werken totdat ook de hardware het laat afweten. Voor een speaker zou dit bijvoorbeeld pakweg 12 jaar kunnen zijn. Op deze wijze weten de consumenten waar ze aan toe zijn. Er wordt dan tevens voorkomen dat nog goede spullen noodgedwongen worden vervangen. Daarmee komt dit ook de duurzaamheidsgedachte ten goede.Maar bedrijven willen omzet en winst en denken mogelijk kopje onder te gaan, als ze geen nieuwe spullen verkopen. Maar als ze zich meer als een goede (betaalde) serviceorganisatie zouden opstellen is er nog best een goed verdienmodel mogelijk. Je naamsbekendheid blijft en de klanten zijn tevreden. Het duurt alleen wat langer voordat een apparaat in zijn geheel vervangen wordt. Maar met een goede service is de kans groot dat de klant loyaal blijft aan het bedrijf en ook daar weer de opvolger zal aanschaffen.Om materiaalverspilling tegen te gaan maar ook innovatie niet in de weg te zitten, zouden dergelijke initiatieven veel meer omarmd moeten worden. Beter dan klanten boos maken dat ze na vier of vijf jaar hun spullen moeten vervangen, die voor hun gevoel eigenlijk veel langer mee zouden moeten gaan.

Leve de duurzaamheid.