Geen jaar is er zoveel bezorgd op dit huisadres als dit jaar. Wekelijks stonden er witte busjes of bakfietsen voor de deur met doosjes. Door de lockdown en helaas het beperkte aanbod in de Dongense winkels waren we voor van alles afhankelijk van internetaanbieders. In het begin nog vooral zaken die te maken hadden met onze hobby’s, maar de afgelopen maanden wordt er ook veel voeding gebracht. Ik ben nog niet zover dat ik de supermarktboodschappen laat thuis bezorgen, maar dat zal niet lang meer duren. Als ik zie dat ik tijdens de sluiting van niet- essentiële winkels mijn auto een paar keer niet heb kunnen parkeren in het winkelgebied, vraag ik me af wat een lockdown eigenlijk betekent. Het was zo druk in de essentiële winkels dat je over de koppen kon lopen. En dat is normaal knap moeilijk in een anderhalve metermaatschappij.
Reden voor mij als deelnemer van de risicogroep om de winkels te mijden en te overwegen alles maar te laten bezorgen.
Dit jaar heb ik een heupoperatie ondergaan tussen de twee coronagolven in. Mijn mobiliteit werd daarmee een stuk beperkt. Aangezien ik altijd de boodschappen doe en kook, moest hier een oplossing voor komen. We hadden besloten om tijdens de revalidatie de meeste maaltijden te laten komen door een bedrijf dat alles vers aanlevert. Jij mag dan de maaltijd volgens recept koken. Zo gezegd zo gedaan. Voor vier dagen in de week worden nu sinds eind september kant en klare maaltijdpakketten bezorgd. In de eerste twee weken werden deze klaargemaakt door mijn vrouw en sindsdien door mij. Opzeggen doen we het niet. Punt één: de lockdown; punt twee het gemak. Eén keer per week hebben we overleg over het eten voor volgende week. Via een app wordt de bestelling aangepast en doorgegeven. Op dinsdagmorgen komt men het eten brengen in een grote doos. Wat fijn: niet meer nadenken; wat moet ik nu weer klaarmaken. Bovendien kloppen de porties en je eet vooral veel meer gevarieerd. Nog nooit zoveel vegetarisch gegeten en ook de hoeveelheden ongezonde ingrediënten zijn sterk teruggedrongen. Het is bovendien nog leuk om te bereiden ook.
Er kleeft wel een groot nadeel aan al dat thuis bezorgen. Het brengen is niet duurzaam.
Alles is verpakt in karton, papier of plastic. Verspil je aan de ene kant een stuk minder voedsel, aan de andere kant groeit het plastic- en papierafval. Ik ben altijd blij als men het papier komt ophalen. Onze papierkliko zit altijd propvol.
Ik heb me al vaak afgevraagd hoe dit anders kan, maar ik zie zo gauw geen oplossing. Om bijvoorbeeld voedsel te conserveren tegen bederf of externe besmetting, ontkom je er niet aan zaken te vacumeren of gescheiden in te pakken. Bovendien moet voedsel gekoeld vervoerd worden. Zeker als je voor een paar dagen gerechten tegelijkertijd laat komen, is gescheiden verpakken een noodzaak. Anders wordt het een hele puzzel.
Ander niet duurzaam element is het vervoer. Vaak komt het met een busje. Voor gekoelde voedingswaar is dat niet anders te doen, maar een plaatselijke fritestent of sushibezorger kan ook met de fiets gaan distribueren, in plaats van knetterende brommers of auto’s.
Je kunt ook spullen laten bezorgen bij bepaalde winkels. Dan pik je zelf de goederen op. Nu is dit weer lastig, omdat deze oppikpunten vaak zijn gevestigd in niet-essentiële winkels. Verkoopt zo’n winkel standaard bijvoorbeeld cadeau-artikelen, dan moet hij voor de pakjes open blijven en mag hij van zijn standaard aanbod niets verkopen. Ik heb het nu over een situatie tijdens de lockdown. En voor die pakjes kan de winkelier eigenlijk zijn deur niet open houden. De winst zit in de cross sell. Het is daarom vreemd dat iemand wel een pakje mag ophalen, maar niet een kerstkaart mag meenemen. De beweging waarmee besmetting kan worden overgebracht is toch gemaakt? Maar men moet regels stellen om oneerlijke concurrentie uit te bannen, hoewel het met eerlijkheid weinig te maken heeft.
En dan het terugsturen. Onlangs op tv was er een documentaire over het retour sturen van goederen. Alle grote bedrijven bieden dit gratis aan, maar dit is één grote aanslag op de duurzaamheid. Het is blijkbaar inmiddels gebruikelijk om bijv. 3 kledingstukken online te bestellen en er twee terug te sturen: niet passend, toch niet zo mooi en omdat het kan.
De klant wordt niet geconfronteerd met de gevolgen. En masse worden teruggestuurde goederen door de online-shops doorverkocht aan het tweedehands-circuit of ze worden vernietigd. Vernietigd, omdat het niet meer als nieuw kan worden verkocht omdat het al gebruikt is. Wassen van kleding kan dus niet, al ziet moderne kleding met zijn vervaalde kleuren en gaten er eigenlijk al uit alsof het jaren gedragen is.
Het is ook een grote uitzoekerij. Klopt het administratief, is het compleet en niet kapot. De slimste mensen van het distributiecentrum moeten hier geplaatst worden. Dat kost geld, veel geld, en het begint uit de hand te lopen.
Principieel koop ik niets online op zicht. Als er al iets wordt teruggestuurd is het blijkbaar kapot, verkeerd bezorgd, of incompleet.
De kosten van het terugsturen betalen wij als klanten. Ook al betaal je niets aan extra kosten; het hele distributieapparaat kan maar door één man betaald worden en dat is de klant. Goederen kunnen dus goedkoper worden aangeboden als men niets gratis retour kan sturen. Maar zolang onder de streep met deze ‘vrijheid’ toch meer wordt omgezet, zal de online-shop wel klagen, maar niet gaan verbieden. Om dit te beteugelen, moeten er wettelijke maatregelen worden genomen uit duurzaamheidsoverwegingen, waardoor de kosten van retour zenden weer bij de klant komen.
Logistiek en retourgoederen beginnen een substantieel deel van de verkoopprijs te worden. Door dit transparant te maken wordt de klant gestimuleerd om terughoudend te zijn. De prijs kan daardoor dus naar beneden.
De hele retailsector staat op zijn kop, aangewakkerd door de lockdowns. Thuis bezorgen is zowat de nieuwe norm. Gaat dit als alles achter de rug is terugkeren naar het ‘oude normaal’? Ik denk van niet. We moeten echter wel gaan innoveren op duurzaamheidsgebied, want daar schort het wel aan.
En ook lokale winkels zullen met het concept thuis bezorgen aan de slag moeten om de boot niet te missen.