Hoe lang zullen er nog mensen leven op aarde? Eens in de 50 jaar rammelen er wetenschappers aan de bel met apocalyptische voorspellingen. Was dat een halve eeuw geleden de ‘Club van Rome’, die de uitputting van de aarde voorzag en daardoor de verhoudingen van welvaart en welzijn in een compleet ander daglicht stelde. De Club kreeg deels ongelijk over hun toenmalige voorspellingen. De industriële wereld ging met deze wetenschappelijke waarschuwing aan de haal en zorgde voor efficiënter energieverbruik en verfijnde technieken om organische grondstoffen te winnen zoals schaliegas. Zo kon de industrie nog veel langer dan was voorspeld miljarden blijven verdienen aan de eindige grondstoffen. In plaats van dat men toen het rapport gebruikte om afscheid te nemen van de energieopwekking met behulp van steenkool en gas, kreeg het juist een boost.
Nu is er weer een alarm en gaat het om het IPCC – het Intergovernmental Panel on Climate Change- dat met het wetenschappelijk ‘sixth assessment report’ de rampzalige gevolgen aangeeft van de berekende klimaatwijzigingen op korte en middellange termijn. Het is niet op een zaterdagmiddag in de kroeg opgesteld. Er hebben 234 wetenschappers uit 66 landen aan meegeschreven, waarbij ook nog eens 517 andere wetenschappers een bijdrage hebben geleverd. 78.000 mensen hebben het rapport nagelezen, voordat het werd gepubliceerd. De conclusies zijn zeer serieus. Onomstotelijk is vastgesteld dat de mens wel degelijk sterke invloed uitoefent op de klimaatverandering en zelfs de aanjager is van de mondiale temperatuurstijging op zeer korte termijn. De mensen die altijd beweerden dat het klimaat toch wel verandert, ondanks de mens, krijgen deels ongelijk. Uiteraard verandert de aarde en haar klimaat constant, maar het tempo waarmee het nu plaatsvindt is ongekend en het komt door ons.
Met het wetenschappelijk rapport van het IPCC onder de arm zouden we op wereldniveau de handen in elkaar moeten slaan. Het rapport geeft namelijk wel aan dat we als mens nog iets kunnen doen om het tempo van de klimaatverandering te beïnvloeden. Er zou nog tijd zijn om het klimaateffect te temporiseren. Dit kan door de emissie van CO2 radicaal te verlagen en dan niet over 30 jaar, maar nu.
Het rapport verschijnt in een tijd waarin er in de wereld ongekende verschrikkelijke overstromingen en bosbranden plaatsvinden. Een echte early warning dus, waaruit de urgentie van maatregelen zou moeten blijken.
In het algemeen ben ik een optimist als het gaat om doelen te bereiken. Zeker als er op kleine schaal dingen moeten gebeuren, waarbij je invloed kan uitoefenen. Verbeter de wereld, begin bij jezelf. Dat geldt ook voor dit grote klimaatvraagstuk. Binnenshuis kan ik besluiten de auto van de hand te doen, geen vliegvakanties meer te boeken, mijn huis te isoleren, opletten wat je koopt en het afval goed te scheiden. Kijk ik verder dan mijn eigen voordeur dan lijkt de urgentie bij de buurt, in het dorp en in het land nog niet door te dringen.
Wat zeker niet helpt om klimaatdoelen te halen is het voorbeeld van de wereldaanpak van de COVID-19 pandemie. Ondanks dat iedereen ervan doordrongen is dat het virus geen onderscheid maakt tussen landen hebben bijna alle landen gekozen voor een eigen aanpak. Politici bepalen de koers en houden daarbij eigenlijk alleen maar rekening met de gevolgen van hun besluiten om het aantal stemmen bij de eerstkomende verkiezingen te vergroten. Eigenbelang voorop en waar regeren juist vooruitzien zou moeten zijn, wil de conservatieve rechtse meerderheid in ons land het land besturen als een BV: korte termijn denken en de aandeelhouders tevreden houden. En als we inmiddels al vijf maanden zitten te wachten op een daadkrachtige regering blijkt dat het ons geen moer kan schelen waar de wereld naar toe gaat. Dat klimaat verandert toch wel, ook als wij niet meedoen. En Nederland is niet alleen. Mondiale collectieve onverantwoordelijkheid noem ik dit. Het is net als er iemand aan het verdrinken is in de gracht en niemand van de vele filmende omstanders gaat de persoon redden, omdat men ervan uit gaat dat een ander dit wel gaat doen.
Het einde der tijden is een onderwerp dat altijd erg aantrekkelijk was voor strenge religieuzen. Door vroom te leven kom je in de hemel en bij de grote afrekening tijdens het finale eind blijft jouw ziel gespaard. Met zo’n angstcultuur lukte het om hele volksstammen in bedwang te houden. Ik denk dan altijd aan het lied “The last seven days’”van Unit Gloria en Robert Long uit 1970, waarbij God in een week de hele wereld weer terugneemt, omdat de mensen niet wilden bidden. Het omgekeerde scheppingsverhaal.
We gaan er dus aan. Door ons eigen belang voorop te stellen zullen wij als rijk Nederland best in staat zijn onszelf nog even te beschermen. We verhogen de dijken en malen al het teveel aan gestegen water weg. Dat kost veel geld, maar je moet toch wat. En met 18 partijen in de kamer en zonder regering, is het zelfs maar de vraag of we hier op tijd mee beginnen. De vraag is wat het belang is van onderwijsplannen, defensie en zelfs volkshuisvesting als over 50 jaar de zee ons land overmeestert?Het hele klimaatprobleem wordt nog echt gezien als linkse koek, dus sceptisch bekeken. Het zal wel loslopen. We hebben altijd overal oplossingen voor gevonden. Maar klimaat heeft geen politieke voorkeur. De urgentie wordt zeker nog niet gevoeld. En ineens is het te laat. We gaan lijken op het orkestje op het dek van de Titanic, terwijl het schip in 1912 zonk: als we er dan toch aan gaan, laten we dan onszelf maar vermaken en doen waar we goed in zijn.
God bless you.